4 Temmuz 2024 Perşembe

Krizantem&Hatmi Cicegi

 

Sonsuz Bir İlkbaharda Ölümsüz Çiçeklerin Krizantemleri (Çince仙萼長春冊) Giuseppe Castiglione (1688–1766) 

Krizantem × morifolium

Bitki türü 

Çin'de M.Ö. 500'den beri vardır. 1630'da Çin’de 500'den fazla çeşitten bahsedilirdi. Avrupa'da özellikle Hollanda'da 17. yüzyılın ortalarından beri bilinir ancak genel yayılmaları yalnızca 19. yüzyılda gerçekleşti. Krizantem ilk olarak Çin'de tıbbi bir bitkiolarak takdir edildi.[kaynak belirtilmeli]

En eski Çin tıbbi malzemesi olan Shennong Ben Cao Jing (erken modern çağ) içinde üstün uyuşturucular kategorisinde sınıflandırılır ve ölümsüzlük arayışı ile ilgili ürünlerin parçasıdır. Bu klasik eser "Uzun süreli kullanımda kan ve qi inhibisyonunu kaldırır, vücudu hafifletir, yaşlanmayı yavaşlatır ve yaşamı uzatır" der. "Bedeni aydınlatmak", ölümsüzlerin uçup "bulutlara binerek" ruhani durumuna ulaşma hedefiydi. Jin ve Tang hanedanlarından (MS 5. yüzyıl civarında) kasımpatı süs bitkisi olarak takdir edilmeye başlanırken diyet amaçlı kullanılmaya devam edildi.

Kasımpatı ile ilgili ilk monografi M.S. 1104'te yayınlandı. Liu Meng (Çince劉蒙),[3]:296–97"Krizantem İncelemesi" nin yazarı (Çince菊譜),[3] krizantemleri renklerine göre sınıflandırır: normal olanlar sarıdır, sonra beyazlar, morlar ve son olarak kırmızılar gelir. Longmen Grottoes Budist tapınaklarının yakınındaki bahçelerde görülebilen toplam 35 ekili çeşidi listeler. 16. yüzyılda, ünlü hekim ve şifalı bitki uzmanı Li Shizhen Büyük Tıbbi Madde Antlaşması'nda yüz çeşit olduğunu bildirir. Onlara "ateş ve toksinleri yok etme", "görme keskinliğini artırma" gibi bazı tıbbi özellikler atfeder. 1630'da 20. yüzyılın başında 17 ve yaklaşık 2000'de 500'den fazla çeşit üzerinde bir araştırma vardır.[4]

Kasımpatıdan bahseden ilk Avrupalı yazar 1689'da Prodromus Plantarum Rariorum'daJacobus Breynius'tur (Jacob Breyn). Bu tüccar ve botanikçi Matricaria japonica maxima'yı çok zarif çiçekli bir bitki, çift, pembe veya açık kırmızı 20 olarak tanımlayıp birkaç çeşidi olduğundan bahseder. Çiçekçilerin krizanteminin ilk botanik tanımı Thomas d'Audibert de Ramatuelle'ye gider. 1792'de Journal of Natural History'de bu botanikçi gezgin Marseillais Blancard tarafından Çin'den getirilen büyük purpurinçiçeklere sahip ekili bitkiyi "Büyük çiçekli papatya " Anthemis grandiflora adıyla anlatır. Onu küçük sarı başlı Linnaeus'un Kasımpatı işaretinden ayırmakta ısrar eder. Bir notta ona aynı zamanda Chrysanthemum morifolium adını vermeyi teklif eder. 1789'da Blancard tarafından Çin'den getirilen bu ilk ekili bitkiden sonra geri getirilenlerden (1846'da Çin'den ve 1863'te Japonya'dan) Avrupa'da binlerce çeşit ve melezyaratılacaktır. Çin ve Japonya'da bağımsız olarak geliştirilen binlerce kültüre katıldı ve şu anda çok fazla ve karmaşık çeşit vardır (20,000 ila 30,.000 arasında tahmin ediliyor).

Yazar Wilhelm Miller "Çiçekçilerin ortak krizantemlerine (C. hortorum ) onları dayanıklı dış mekan türlerinden ayırmak için genellikle 'geniş çiçekli' ve 'sonbahar kasımpatıları' olarak adlandırır. Onlar C. indicum ve C. morifolium Çin ve Japonya'da yabani yetişen bitkiler iki türün harmanlanmış ürünüdür. Dış mekan veya dayanıklı krizantemler daha az gelişmiş formlar olan aynı türlerden elde edilir.  


https://tr.m.wikipedia.org/wiki/Krizantem_%C3%97_morifolium


Kasımpatı (Krizantem) Estetik Güzellik ve Kültürel Sembolizm 

Kasımpatı, sıklıkla sonbaharda çiçeklenmektedir. Zarif bir görüntüye sahiptir. Botanik adı Chrysanthemum’dur. Asteraceae familyasına ait olan, genellikle sonbaharda çiçeklenen ve çeşitli renklerde görülen bir çiçek türüdür.

Kasımpatı Genel Tanımı ve Kökeni 

Kasımpatı (Chrysanthemum),Asteraceae ailesine ait bir çiçek türüdür ve genellikle sonbaharda çiçeklenmektedir. 

Chrysanthemum Ailesi ve Tarihçesi

Chrysanthemum ailesi, Asteraceae olarak bilinmektedir. Dünyada birçok farklı bitki türünü içerir. Bu geniş aile içinde, kasımpatı kendine özgü zarafeti ve çeşitliliğiyle ön plana çıkar. 

Tarihsel olarak, kasımpatı özellikle Çin ve Japonya kültürlerinde büyük öneme sahiptir. Japonya’da ise 8. yüzyılda yerel halk tarafından yetiştirilmeye başlanmıştır ve zamanla bir ulusal sembol haline gelmiştir.

Dünya Çapında Yayılışı ve Önemi

Asya kökenli olmasına rağmen, zaman içinde dünyanın birçok bölgesine yayılmıştır ve farklı kültürlerde benimsenmiştir. Avrupa’da 17. yüzyılda tanıtılan kasımpatı, kısa sürede bahçe süslemelerinde popüler hale gelmiş ve Avrupa bahçe kültürüne önemli bir katkıda bulunmuştur.

Kasımpatı ayrıca birçok kültürde özel anlamlara sahiptir. Örneğin, Japonya’da “kiku” olarak adlandırılmaktadır, uzun ömür, mutluluk ve şansın simgesi olarak kabul edilmektedir. Aynı zamanda, birçok ülkede kasımpatı çiçeği, özel etkinliklerde ve anma törenlerinde kullanılarak duygusal bir bağlam kazanır. Bu çiçek, sadece estetik bir güzellik sunmakla kalmaz, aynı zamanda kültürel ve duygusal bir derinliği temsil eder.

Kasımpatı Çeşitleri: Popüler Türler ve Farklı Renk Seçenekleri

Kasımpatının Büyük Çiçekli Türleri

Dünyasında birçok çeşit ve tür bulunmaktadır, ancak büyük çiçekli kasımpatılar özellikle gösterişli ve etkileyici görünümleriyle dikkat çeker. Bu tür kasımpatılar genellikle büyük ve gösterişli çiçeklere sahiptir, bahçe düzenlemelerine dramatik bir güzellik katmaktadır.

  1. Sarı Harika (Yellow Marvel):Büyük ve sarı renkte çiçekleriyle ünlü olan bu kasımpatı türü, bahçelerde canlı bir renk patlaması yaratır. Sarı Harika, uzun ömürlü çiçekleriyle bilinmektedir ve genellikle sonbaharda açar.
  2. Gizemli Mor (Mysterious Purple): Bu tür, zengin mor tonlarındaki çiçekleri ile tanınır. Çiçekler genellikle yoğun katmanlara sahiptir, bu da onlara derinlik ve hacim kazandırır. Gizemli Mor, genellikle bahçe tasarımlarında vurgulu bir nokta olarak kullanılmaktadır.
  3. Pembe Zarafet (Pink Elegance): Zarif pembe çiçekleri ve düzenli büyüme alışkanlığı ile bilinen bu kasımpatı türü, bahçelerde romantik bir atmosfer yaratmada etkilidir. Pembe Zarafet, genellikle diğer çiçeklerle uyumlu renk paletiyle kombinlenir.

Minyatür ve Papatyalı Kasımpatı Çeşitleri

Küçük boyutları ve çeşitli çiçek formlarıyla minyatür ve papatyalı kasımpatı çeşitleri, bahçelerde ve saksılarda çeşitli dekoratif kullanım seçenekleri sunar.

  1. Minyatür Beyaz (Miniature White): Küçük boyutlu ve beyaz renkteki çiçekleriyle bu kasımpatı türü, minyatür bahçe düzenlemeleri için idealdir. Genellikle saksılarda veya taşınır bahçe aranjmanlarında tercih edilmektedir.
  2. Papatyalı Güzellik (Daisy Delight): Papatya benzeri çiçekleriyle tanınan bu tür, bahçeye doğal bir hava katmak için mükemmeldir. Papatyalı Güzellik, bahçe kenarlarında veya yürüyüş yollarında güzel bir sınırlama oluşturur.
  3. Renkli Cüce (Colorful Dwarf): Bu minyatür kasımpatı çeşidi, genellikle farklı renkteki çiçekleri ve kompakt büyüme alışkanlığı ile öne çıkar. Renkli Cüce, saksılarda veya balkonlarda renkli bir vurgu oluşturmak için kullanılmaktadır.

Çeşitleri, bahçe sahiplerine geniş bir palet sunar. Böylece farklı mevsimlerde ve bahçe düzenlemelerinde kullanılabilecek çeşitli seçeneklere sahip olabilirler.

Kasımpatı Anlamı ve Sembolizmi

Kültürel ve Tarihsel Bağlamda Kasımpatı

1. Tarihçe: Tarihsel olarak Asya kökenli bir çiçek olup, özellikle Çin ve Japonya kültürlerinde derin bir tarih ve anlam taşır. İlk olarak Çin’de M.Ö. 15. yüzyılda yetiştirilmeye başlanmıştır, zamanla Japonya’ya ve diğer bölgelere yayılmıştır. Özellikle Japon kültüründe, kasımpatı birçok anlam ve sembolizmle bağlantılıdır.

2. Çiçek Dili: Geleneksel çiçek dilinde farklı anlamlar ifade eder. Bu renkler ve anlamlar, kasımpatının çeşitliliğini ve zenginliğini vurgular.

3. Sanatta ve Edebiyatta: Sanat ve edebiyatta da sıkça temsil edilmektedir. Özellikle Japon resim sanatında ve şiirlerinde motifleri sıkça görülmektedir. Bu sanat eserlerinde, kasımpatının estetik ve duygusal değeri vurgulanır.

Farklı Kültürlerde Kasımpatının Anlamı

1. Çin Kültürü:

  • Çin kültüründe kasımpatı, uzun ömür, sağlık ve refahın sembolü olarak kabul edilmektedir. 

2. Japon Kültürü:

  • Japonya’da güzellik, sevgi ve mutluluğun simgesi olarak değerlendirilmektedir. Aynı zamanda Japon İmparatorluğu’nun bir sembolüdür ve Japonya’nın ulusal armasında yer alır.

3. Batı Kültürü:

  • Batı kültüründe kasımpatı genellikle ölüm ve anma törenlerinde kullanılmaktadır. Özellikle beyaz , cenaze törenlerinde ve mezarlıklarda sıkça görülmektedir.

4. Diğer Kültürler:

  • Kasımpatı, dünya genelinde birçok kültürde farklı anlamlar taşır. Örneğin, Güney Kore’de kasımpatı, ölüleri anma ve onurlandırma amacıyla kullanılmaktadır. Fransa’da ise kasımpatı, I. Dünya Savaşı’nda hayatını kaybeden askerleri anmak için bir sembol haline gelmiştir.

Kültürler arası farklılıklara rağmen genellikle pozitif anlamlarla ilişkilendirilen bir çiçek olarak öne çıkar. Renk ve çeşitliliği, kasımpatısının kültürler arasında farklı anlamlar taşımasına olanak tanır, bu da onu hem görsel bir güzellik hem de duygusal bir sembol yapar.

Kasımpatı ve Sanat: Resim, Şiir ve Edebiyat İlişkisi

Kasımpatı Resim Sanatındaki Temsilleri

1. Japon Ukiyo-e Sanatı:

  • Japon sanatında, özellikle Ukiyo-e tarzında, motifleri sıkça rastlanan temalardan biridir. Ünlü Ukiyo-e sanatçısı Katsushika Hokusai’nin eserlerinde kasımpatı çiçekleri doğanın güzellikleriyle birleşerek tasvir edilmektedir. 

2. Avrupa Ressamları:

  • Avrupa ressamları da kasımpatıyı resimlerine sıkça dahil etmiştir. Özellikle 19. yüzyıl Fransız ressamları, kasımpatının zarafetini ve renk çeşitliliğini yakalamak için bu çiçeği resmetmiştir. Claude Monet’in “Kasımpatılar” serisi, bu dönemde popüler olan kasımpatı temalı resimlere güzel bir örnektir.

3. Doğa ve Bahçe Resimleri:

  • Genellikle doğa ve bahçe resimlerinde ana konu olarak kullanılmaktadır. Bahçe manzaralarında, çiçek tarlalarında veya tek bir kasımpatı buketinde resmedilen tablolar, doğanın güzelliklerini vurgular.

Şiirlerde ve Edebiyat Eserlerinde Kasımpatının Yeri

1. Japon Haiku Şiirleri:

  • Japon haiku şiiri, kasımpatıyı sıkça temsil eden bir edebi formdur. Bu kısa şiirlerde, kasımpatılar genellikle mevsimsel değişiklikleri, doğanın güzelliklerini veya duygusal durumları temsil eder. Matsuo Basho gibi ünlü şairler, kasımpatıları şiirlerinde sıkça kullanmıştır.

2. Batı Edebiyatında Metafor ve Sembolizm:

  • Batı edebiyatında, genellikle metaforlar ve sembolizm aracılığıyla kullanılmaktadır. Renkleri, formu ve mevsimsel özellikleri nedeniyle, kasımpatılar aşk, yaşamın kısa süreliği veya değişim gibi temaları simgeler.

3. Ressamların İlham Kaynağı:

  • Ressamlar gibi, şairler de kasımpatıları doğadan aldıkları ilhamla yazdıkları eserlerinde kullanmışlardır. Çiçeklerin açması, solması ve mevsimlere uyum sağlaması gibi özellikleri, kasımpatıyı geçici doğası üzerinden derin anlamlar yaratmak için kullanılan edebi bir araç haline getirir.

4. Romantik Temalar:

  • Kasımpatı, romantizm akımının etkisi altında, aşk, güzellik ve melankoli gibi romantik temaları ifade etmek için kullanılmıştır. Kasımpatının çeşitliliği, duygusal zenginlik ve estetik güzellikle ilişkilendirilmektedir.

Kasımpatı (Krizantem), sanat dünyasında ve edebiyat eserlerinde birçok farklı kültürde güzellik ve anlamın simgesi olarak karşımıza çıkar. Ressamların fırçalarından şairlerin kaleminden süzülen bu anlamlar, kasımpatının sanatsal evren içindeki özel ve güçlü varlığını vurgular. 

Kasımpatı Sağlık ve Geleneksel Kullanımları: Tıbbi Özellikleri

Kasımpatının Geleneksel Tıpta Kullanımı

1. Asya Geleneksel Tıbbı:

2. Antik Yunan ve Roma Tıbbı:

  • Antik Yunan ve Roma tıbbında, sakinleştirici ve ateş düşürücü olarak kullanılmıştır. Özellikle vücuttaki iltihapları azaltma ve ruhsal rahatlama amacıyla tercih edilmiştir.

3. Hint Ayurveda:

  • Hint Ayurveda geleneğinde, çayları veya özleri genellikle stresle mücadelede, sinir sistemini sakinleştirmede ve ruhsal dengeyi korumada kullanılmaktadır. Ayurveda tıbbında “Pitta” doşasını dengeleyici olarak kabul edilmektedir.

Kasımpatı :Sağlık Alanında Modern Uygulamaları

1. Anksiyete ve Stres Azaltıcı:

  • Modern tıpta, kasımpatı çayları veya takviyeleri sıklıkla anksiyete ve stresin azaltılmasında kullanılmaktadır. Kasımpatının sakinleştirici özellikleri, sinir sistemini yatıştırabilir ve ruhsal dengeyi destekleyebilir.

2. Antioksidan Özellikleri:

  • Bulunan antioksidan bileşenler, vücuttaki serbest radikallerle savaşarak hücreleri korumada etkili olabilir. Bu özellik, kasımpatının genel sağlığı destekleme potansiyelini artırır.

3. Ağrı ve İltihap Azaltıcı:

  • Bazı çalışmalara göre, kasımpatının anti-inflamatuar özellikleri olabilir. Bu nedenle,ekstraktları veya yağları, eklem ağrısı veya kas iltihaplarına karşı doğal bir destek olarak kullanılmaktadır.

4. Bağışıklık Sistemini Güçlendirici:

  • Kasımpatının genel sağlık ve hastalıklara karşı direncin artırılmasında rol oynayabileceğini gösterir.

5. Sinir Sistemi ve Uyku Düzenleyici:

Her ne kadar kasımpatının geleneksel tıp uygulamaları olsa da, herhangi bir tıbbi durum veya tedavi için kullanılmadan önce bir sağlık profesyoneli ile görüşmek önemlidir. 

Tıbbi özellikleri hakkındaki bilgiler, araştırmalar ve klinik deneylerin sonuçlarına dayanmaktadır ancak kasımpatının tıbbi kullanımı konusundaki bilgilerin güncel olduğundan emin olmak önemlidir.  


Merlin 1. sezon 3. bölümünde; Gaius ile Merlin Camelotta yayılan hastalığın kaynağını bulmaya çalışırlar 


Bulanık görme, gözdeki aşırı sulanma gibi göz sorunlara iyi gelen krizantem çiçeğinin faydaları dikkat çekti.

Doğal ürünler popülerleştikçe, şifalı bitkiler de insanların dikkatini çekiyor.

Ancak, bu bitkilerin sağlığımıza nasıl katkıda bulunduğunu bilmeden önce bir doktora başvurmak çok önemli.

Krizantem çiçeği sağlık açısından yararlı bir bitki olarak da bilinir.

İşte krizantem çiçeğinin faydalarından bazıları…

- İdrar yollarını temizler ve idrar akışını artırır.

- Baş dönmesi ve sersemlik gibi rahatsızlıklara iyi gelir.

- Karaciğer ve böbrek fonksiyonlarını destekler.

- Göz sağlığını korur ve görme bozuklukları, göz yaşarması gibi problemleri giderir.

- Terleme ile vücuttaki toksinleri atar.

- Çay şeklinde içildiğinde veya cilde uygulandığında cilt hastalıklarına karşı faydalıdır.

- Böcek kovucu olarak da kullanılan bir bitkidir.

Krizantem çayı nasıl yapılır?  

Bir bardak kaynar suya, 3 adet kurumuş çiçek koyun ve demlenmesini bekleyin. 5 dakika sonra çayı süzün ve bal ile lezzetlendirin.

❕Önemli not: Kronik hastalığı olanlar, sürekli ilaç kullananlar, hamileler, emziren anneler ve alerjisi olan kişiler, krizantem çayı içmeden önce doktorlarına danışmalıdır.

Kasımpatı Çiçeği’nin Hüzünlü Hikayesi

Krizantem’in günümüze kadar gelmiş olan iki adet hikayesi var.

Biri aşık bir kadın, diğeri ise umutsuz bir aşkın sahibi bir erkek adına yazılmış. Her ikisi de pek mutlu sonla bitmiyor. 

Crisan Teaime

Zamanın birinde Crisan isimli fakir ama gururlu bir köylü genç varmış. Köyün ağasının kızına tutulmuş. Bu talihsiz genç, yemeden içmeden kesilmiş. Gel zaman git zaman genç kızın dikkatini çekmeyi başarmış. Hatta onu kendine aşık bile etmiş.

Genç, kızı her gün bir bahane bulup görmeye gitmiş, kimi zaman camda, kimi zaman bahçede görmüş, ama hiçbir günü onu görmeden geçirmemiş. Bu durumu fark eden köyün ağası, çok sinirlenmiş ve kızı ile bu fakir delikanlının görüşmesini engellemiş.

Crisan ne yaparsa yapsın bir türlü eve yaklaşamıyor, sevdiği kızı göremiyormuş. Crisan’ın neden gelmediğini bilmeyen genç kız, hasretinden yataklara düşmüş. Genç kızın bu durumuna dayanamayan dadısı, Crisan’ı bulup olan biteni anlatmış.

Onu eve sokamayacağını ama eğer isterse ona mesajlarını iletebileceğini söylemiş. Crisan da hemen ormana gidip gördüğü en güzel çiçeği dalından koparmış, ucuna bir not iliştirmiş:

Crisan Teaime… ( Crisan seni seviyor) ve sevgilisine ölene dek her gün bu notla o çiçeği yollamış. İşte o çiçeğin adı Krizantemmiş.

Kıskanç Bir Çiçeğin Hikayesi

Bir diğer hikaye ise karşılıksız aşkının acısını ölümle çeken bir kız hakkında. İsmi Ante olan bu güzeller güzeli kız, bir kırda genç ve çok yakışıklı bir delikanlı görmüş. Yakışıklı genç, Ante’den habersiz önünde duran büyülü güzellikteki çiçeği koklamış ve öpmüş. Ante bu gence o kadar çok tutulmuş ki hemen yanına gidip tanışmak istemiş fakat giderken onu gözden kaybetmiş.

Kahrolarak yakışıklı gencin dokunduğu çiçeğin yanına gitmiş ve tam da onun çiçeği öptüğü yere dudaklarını dokundurmuş. Gencin dudaklarının sıcaklığını hisseden Ante’nin utançtan yanakları kıpkırmızı olmuş. Bu haliyle daha da büyüleyici bir güzelliğe kavuşan Ante’yi kıskanç krizantem, dudaklarının değdiği yerden Ante’nin tüm kanını çekmiş ve onu öldürmüş. Bir masum buse uğruna canından olan Ante’yi bu krizantemin dibine gömmüşler. Zaman içinde yaptığına çok pişman olan krizantem, her bahar bir sürü çiçek açıp yapraklarını onun üzerine dökmüş.

İşte bu hüzünlü çiçeğin hikayeleri böyle. Ne olursa olsun güzelliği göz kamaştıran bu çiçek, içinde hem mutluluk hem de acı barındıran tek duygu olan aşkı en güzel simgeleyen çiçeklerden biri olmuştur. 


🌼🌺🌸🌼🌺🌸🌼🌺🌸🌼🌺🌸🌼🌺

 


Anadolu’nun çiçeği; Hatmi 

Anadolu’nun çiçeği; Hatmi

  DR. ÖĞR. ÜYESİ MİTHAT DİREK
  27 Eylül 2023 Çarşamba


Eskiden bahçelerimizde daha çok kendiliğinden yetişen beş parçalı taç yapraklı çiçeği ile çocukların oyuncağı bir bitki olan ‘hatmi çiçeği' ya da Anadolu'nun birçok yerinde farklı adlarla söylenen fatmagül, gülfatma, hatim çiçeği, hire, devegülü, silindir çiçeği, horoz ibiği, gülhatmi gibi isimlerle anılan çiçek, bu toprakların öz bitkisidir.

 

mithat direk

 

Barış Manço'nun da şarkısına ilham veren bu bitki Ebegümecigiller familyasına ait bir bitkidir (Althaea officinalis). Aslında tıbbi ve aromatik bitkiler kategorisinde yıllardır kullanılan çiçekleri, kökleri ile bir şifa deposu olması yanında çiçekleri ile de parklarda ve bahçelerde değerlendirilebilecek güzel, masrafsız çok yıllık bir peyzaj bitkisi olarak da tanımlanabilir. Tohumundan kolayca çoğaltılan/çoğaltılabilen bu bitkinin yüzlerce farklı tür ve çeşitleri bulunmaktadır. Çok yıllık olması yanında bakım ve besleme isteklerinin az olması aranılan özelliklerdendir. Dahası su ve sulama istemeyen özellikleri nedeniyle de suyun kıt olduğu yerlerde park ve peyzaj uygulamalarında kullanılabilir.

Bugüne kadar yüzlerce farklı şekillerde tıbbi ve aromatik bitki olarak kullanılabilirliğine dair araştırma, rapor ve çalışma yapılmıştır.


Çocukluğumuzda hatmi çiçeğinin çiçek açtığı saplarının sağlam olması nedeniyle sopa olarak kullanıldığını biliyorum. Bahçemizde yabani otları orak ile biçerken hatmi çiçeğini ayırır, bahçenin güzel görünmesi için ayrı özen gösterirdik. Çocukluk yıllarımda 5 parçalı çiçeğinin her bir parçasını yüzümüze yapıştırır, horoz olduk derdik. Zaten horoz çiçeği olarak isimlendirilmesinin nedeni çiçeklerini oyuncak olarak kullanmamızdır.

 

mithat direk

 

Zaman içinde kültür formu çiçeklerin gelişmesi nedeniyle unutulan ya da önemsenmeyen bu bitki, eskiden hemen her evde adına hayat ismi verilen ön bahçe bulunurdu. Bu bahçede çiçek tarhı/tarhları içinde çeşitli süs bitkileri olurdu. Ancak bu tarh içinde hatmi çiçeği yer almazdı. Çünkü bu bitki çok zorlu koşullara dayanan bir bitki olduğundan tarh dışında kalırdı. Dikkat edilirse toprağının kabartılmasına, sulamaya ya da diğer kültürel işlemlerin hiçbirisine ihtiyaç göstermez. Bu nedenle hayat ismi verilen iç avlunun bir köşesinde kendi halinde çiçeklerini açar ve yaşam alanını renklendirirdi. 

Dikkat edilirse şehrin birçok yerinde kendiliğinden çıkan ve yetişen bitkinin çiçekleri oyuncak olarak bile kullanılmaktadır. Faydaları sıralandığında ilaç olarak kullanıldığı, yemeği yapıldığı, diğer yandan sulama istemediği, kolaylıkla çoğaltılabildiği, kendiliğinden yetişir.

Zaten bazı tıbbi bitkiler formunda olan lavanta gibi bitkiler de halen orta refüjlerde kullanılabilir. Bu nedenlerle hatmi çiçeğinin kullanılması hiçbir sorun teşkil etmeyecektir.

Hatmi Çiçeği 

hatmi-kapak
hatmi-kapak

Bir aktarın önünden geçerken göz ucuyla bakmadan edemeyenleri, yeni bitkiler keşfetmeyi sevenleri, mutfağının bir köşesini mini bir aktar reyonuna dönüştürenleri görebilir miyiz? Biliyoruz, hiç yalnız değiliz aslında.


Ebegümecigiller familyasına ait olan hatmi çiçeği,


⚠️ lavanta, ekinezya ve gül hatmi çiçeği 

“ATA TOHUMLARIMIZA SAHİP ÇIKIYORUZ”

Kazdağları’nda 800 çeşit endemik bitki bulunduğunu vurgulayan Başkan Yücel Yılmaz “Bununla ilgili bir kitap çalışmamız var. Bu konuda çok kapsamlı çalışmalar yapıyoruz. Bu 800 çeşit bitkinin her birinin tohumlarını topladık, laboratuvarlarımızda saklıyoruz. Ata tohumlarımıza sahip çıkıyoruz. 

Hatmi Çiçeği Neye İyi Gelir?

Horoz çiçeği, birçok sağlık faydası sunar. Özellikle, öksürük, soğuk algınlığı, astım, bronşit ve diğer solunum yolu enfeksiyonlarına karşı doğal bir çare olarak kullanılır. Horoz çiçeği, vücudu enfeksiyonlara karşı savunmasına yardımcı olan antioksidanlar, antimikrobiyaller ve anti-inflamatuar bileşikler içerir.

Horoz çiçeği ayrıca mide bulantısı, kabızlık, ishal, ülser, ağrı ve iltihaplanma gibi sindirim sorunlarını da tedavi etmek için kullanılabilir. Horoz çiçeği ayrıca idrar söktürücü ve antioksidan özellikleri ile de bilinir. 

Hatmi Çiçeği Faydaları Nelerdir?

  • Gül hatmi çiçeğinin faydaları konusunda özellikle sonbahar, kış aylarında soğuk algınlığı, nezle ve grip gibi rahatsızlıklarda ortaya çıkan kuru öksürüğün tedavisinde oldukça etkili olduğunu belirtelim.
  • Çocuklardaki öksürük ve boğaz ağrısına karşı boğazı yumuşatarak doğal bir tedavi sağlar.
  • Balgam söktürücü etkisi sayesinde Gülhatmi çiçeği, mevsimsel hastalıklarda ve sigara kullanımına bağlı oluşan balgamın atılmasına yardımcı olur.
  • Uyuma problemi yaşayanlar için sakinleştirici özelliği ile uyku sorunlarının çözümlenmesini destekler.
  • Doğal ağrı kesici bileşenlerinin etkisiyle hatmi bitkisi vücutta oluşan lokal ağrıların giderilmesi konusunda oldukça etkilidir.
  • Reflü ve gastrit gibi çeşitli mide hastalıklarına bağlı yakınmaların giderilmesine yardımcı olur.
  • Mide rahatsızlıklarına sağladığı faydaların yanı sıra boğaz, mide ve bağırsak ülserleri gibi hastalıklara karşı koruyucu özelliği bulunmaktadır.
  • İltihaplı bölgelerdeki iltihap ve ödemin kurumasını destekler.
  • İdrar söktürücü etkisi sayesinde idrar yolları hastalıkları gibi enfeksiyonların tedavisini destekler ve böbrek sağlığının korunmasına yardımcı olur.
  • Hatmi çiçeği çayı faydaları emziren anneler içinde oldukça fazladır. Öncelikle anne sütünü artırır. Bebeklerde oluşan gaz sancılarının dindirilmesini ve bağışıklık sisteminin güçlenmesini destekler.
  • Gülhatmi çayı gargarası yapıldığında diş ve diş eti sağlığını destekler, diş eti iltihaplanmalarında ortaya çıkan yangının giderilmesine yardımcı olur.
  • Kadın sağlığı konusunda rahimde oluşabilecek iltihaplanmalara karşı korur. Ayrıca adet sancılarının giderilmesi konusunda destekleyici etkiye sahiptir.
  • Hatmi çiçeği cilde faydaları olan şifalı bitkilerdendir. Güneş yanıklarının yanı sıra, sivilce, akne ve siyah noktaların üzerine haricen uygulandığında faydalı bir etki göstermektedir.
  • Sakinleştirici etkisiyle birlikte sinir, stres ve günün yorgunluğunun atılmasına yardımcı olur.
  • Hatmi çiçeğinin saça faydaları ile bilinen bir üne sahiptir. Kaynatılarak soğutulmuş suyu ile saçları yıkamak, saçların canlanmasını destekler ve parlaklığının korunmasına yardımcı olur. 

Hatmi Çiçeği Çayı Nasıl Yapılır?

Hatmi çiçeği çayı nasıl demlenir? Diye soranlara diğer bitki çaylarından farklı olmadığını söylemeliyiz. Bir bardak kaynar suyun içerisine 4-5 adet kuru hatmi çiçeğini atarak 10 dakika bekletiniz. Demlendikten sonra mümkünse şeker ilave etmeden tüketiniz.

Gülhatmi çayı hazırlarken belirttiğimiz dozlardan ziyade aktarınız tarafından önerilen miktarda kullanmanız daha sağlıklı olacaktır. Ayrıca kış aylarında çayınızın içerisine tarçın ekleyerek kan şekerinin düzenlenmesini destekleyebilir ve bir tane karanfil kullanarak farklı aromalar elde edebilirsiniz.

Hatmi Çiçeği Süt Bal Tarifi

Hatmi çiçeği, süt ve bal ile karıştırılarak tüketilebilen lezzetli ve sağlıklı bir içecek tarifidir. Hatmi çiçeği, sıcak suya eklenir ve 10-15 dakika kadar demlenir. Demlenen çay, süt ve bal ile karıştırılarak servis edilebilir. Bu içecek, özellikle öksürük ve soğuk algınlığı gibi solunum yolu sorunlarına karşı doğal bir çare olarak kullanılabilir. Ayrıca, vücudu yatıştırıcı etkisi nedeniyle, gece uyumadan önce de içilebilir. 



Hatmi çiçeğinin 'şifa' yolculuğu

Manisa'nın Demirci ilçesinde kendiliğinden yetişen ve soğuk algınlığı, grip gibi pek çok hastalığa iyi geldiği belirtilen hatmi çiçeğini toplayıp güneşte kurutan kadınlar, kilogramını 25 liradan satıyor.

Nurullah Kalay  |25.06.2019 - Güncelleme : 25.06.2019 
Hatmi çiçeğinin 'şifa' yolculuğuFotoğraf: AA/Nurullah Kalay

Manisa

Manisa'nın Demirci ilçesinde yaz aylarında yol kenarlarında ve tarlalarda kendiliğinden yetişen ve halk arasında Fatmagül çiçeği olarak bilinen hatmi çiçeğini toplayıp güneşte kurutan kadınlar, kilogramını 25 liradan satışa sunuyor. 

Her yıl yaz döneminde yol kenarlarında ve çorak tarlalarda yetişen hatmi çiçeğinin toplanması işlemi haziran ayından itibaren temmuz ortalarına kadar sürüyor.

Ulacık, Rahmanlar, Çanakçı, Kılavuzlar ve Yeşildere mahallelerinde, sıcak bastırmadan sabahın erken saatlerinde çiçeği toplamak için kırlara çıkan kadınlar, büyük bir özenle topladıkları çiçekleri evlerine getirdikten sonra güneşte kurutuyor. 

Geçen yıl kilogramı 20 liradan alıcı bulan ve soğuk algınlığı, grip gibi pek çok hastalığa şifa kaynağı olduğu belirtilen çiçek, ilçeye gelen tüccarlara bu yıl kilogramı 25 liradan satılıyor. 

Fatmagül çiçeği, ilaç ve kozmetik sanayisinde kullanılmak üzere ilgili yerlere ve paketlenerek aktarlara gönderiliyor.  

"3 tondan fazla rekolte bekliyoruz" 

Tarım ve Orman İlçe Müdürü İslam Köse, Karataş bölgesindeki yaylalarda kendiliğinden yetişen papatya ile ilçenin diğer yakasında yine kendiliğinden yetişen Fatmagül çiçeğinin yöre kadınlarına alternatif geçim kaynağı olduğunu anlattı.

Birçok mahallede bu çiçeğin toplanıp kurutularak satıldığını ifade eden Köse, "Geçen yıl 2 ton kurutulmuş Fatmagül çiçeği satıldığını tespit ettik. Bu yıl yoğun yağmurların da etkisiyle sürekli çiçek açan bu bitkimizde 3 tonu aşkın rekolte bekliyoruz." dedi.

Aile bütçesine katkıda bulunuyorlar 

Kadınlardan Ayşe Yıldız da 10 yıldır bu çiçeği toplayıp kuruttuğunu aktararak, "Sabah erkenden kahvaltımızı yapar yapmaz araziye çıkıyorum. Bulduğum her yerden Fatmagül çiçeğini topluyorum. Bu yıl 25 lira, Allah bereket versin çok iyi oluyor. Evimize bir katkı, eşimize destek oluyoruz. Büyük kısmını tüccara satıyoruz ama bir kısmını da ❗️kış aylarında öksürük ve soğuk algınlığına karşı saklıyoruz." diye konuştu.

🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾


Gülhatmi Şerbeti

Gülhatmi Şerbeti

Gülhatmi Şerbeti

Tarihçesi
Gülhatmi, Saray ve İstanbullular tarafından özellikle öksürüğe iyi gelmesi ve göğsü yumuşatması nedeniyle sıkça tüketilmiştir. Çok eskiden beri bu çiçek Saray, köşk, konak ve tüm İstanbulluların bahçelerinde mutlaka yetiştirilmiştir. Taze ve kurutularak da kullanılan bu çiçek, şerbet ve reçel yapımının yanı sıra Saray hekimleri tarafından ilaç ve macun yapımında da kullanılmıştır.
Kurutulan çiçekler sigara gibi sarılıp balgam söktürmek için içilmiş, lapası yapılıp ağrıyan ve şişen bölgelere sarılmış ve göz kanlanmasına banyosu yapılmıştır. Özellikle Ege’de gülhatminin şerbet mayası ve reçeli yapılmakta, bazı yemeklere de şifalarından yararlanmak için konulmaktadır.
MALZEMELER
• 4 çorba kaşığı gülhatmi kurusu
• 6 çorba kaşığı şeker
• 7 su bardağı su
• Yarım limon suyu
Üzeri için
• 1 çorba kaşığı hafif sotelenmiş dolmalık fıstık veya susam
YAPILIŞI
Gülhatmiyi suya koyun, 15 dakika kaynatın, sonra bu suyu süzün, suyuna şeker koyup biraz daha kaynatın, 1 çorba kaşığı limon suyunu ilave edin, bir taşım kaynatın, altını kapatın. Soğutup sürahiye koyun, üzerini biraz dolmalık fıstıkla süsleyip servis yapın. Afiyet olsun…


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Hallo 🙋🏼‍♀️