Kur'an'da geçen "kalp" kelimesi, beyin anlamında mıdır?
"Yeryüzünde gezip dolaşmadılar mı ki, düşünecek kalpleri, işitecek kulakları olsun? (Dolaştılar, ama ibret almadılar). Çünkü gerçekte gözler değil, göğüslerdeki kalpler (kalp gözleri) kör olur. "
- Bu ayette mecazi anlama çekilecek bir şey yoktur. Bizzat düşünecek kalpleri yoktur denilmektedir.
Kalbin düşünecek bir fonksiyonu yoktur. Beyin düşünür ve bunu şu an kimse inkar edemez. Bu bilimsel bir gerçektir.
Kalpler kilitli, kalpler mühürlü v.s. bunları mecazi anlama çekmek neyse ama hac 46'daki geçen ayet, bizzat bildiğimiz kalbin düşünen organ olduğunu söyler.
Bu inanış Sümerlere kadar giden bir inanıştır. Mumyalamada bile beyine hiç önem verilmediği için, paramparça edilirdi ve sadece kalp yerine konulurdu.
Beynin fonksiyonları 17.yy belirlenmeye başlanmıştır ve bunda kalbin hiç bir görevi yoktur. Mesela korktuğumuza beynimizdeki amigdala dediğimiz kısım faaliyete geçer ve vücuda gönderilen sinyaller değişir. Mesela o an insanın ayakları boşanır, eli ayağı titrer ve KALBİ HIZLI ATMAYA başlar. Ama bu kalp korktuğu için değildir. Beynin amigdalası tetiklendiği içindir. El ayak boşanınca, elin ve ayağın korktuğunu çıkartamayacağımız gibi, kalbinde korktuğunu düşünemeyiz. Her şey beyinde biter. İnsan beyinde görür, beyinde duyar, beyinde düşünür.
Bu gerçek 7.yy bilinmiyordu ve Hac 46'da bizzat düşünen organın mecazi değil de, gerçek anlamda kalp olduğu söylenmektedir. Kaldı ki bir sonraki kelimede "işitecek kulakları olsun?" dur. Yani işiten organ kulaktır. Bu gerçek anlamdadır ve düşünen şey ise kalptir.
Bu ayette kalbin düşünen organ olduğu apaçık bellidir.
“Bu inkârcılar, hiç mi yeryüzünde gezip dolaşmıyorlar ki, düşünüp taşınacak kalplere ve gerçeğin sesini işitecek kulaklara sahip olsunlar. Şu bir gerçektir ki, kör olan yüzlerdeki gözler değil; asıl kör olan sinelerdeki gönüllerdir.” (Hac, 22/46)
- Ayette yer alan “düşünüp taşınacak kalpler” ifadesi, açıkça kalb sözcüğünün aklı da içine alan geniş bir kavram olduğunu göstermektedir.
b.Asıl mesele, Kur’an’ın Allah’ın sözü olduğuna inanıp inanmamakla alakalıdır. Onun Allah’ın sözü olduğunu gösteren yüzlerce delil vardır.
Sonsuz ilim ve hikmeti sahibi olan Allah’ın çam kozalağı şeklindeki kalb ile akıl ve vicdanı da ihtiva eden kalbin farkını bilmemesi mümkün mü?“Yaratan hiç bilmez olur mu?”(Mülk, 67/14).
c. Kalb, iki anlamda kullanılan bir kavramdır. Birincisi, kanı pompalayan biyolojik bir varlığa sahip olan ve çam kozalağı şeklinde tasvir edilen bir organımızdır. Bu organ insanlarla hayvanlarda müşterektir.
İkincisi ise, manevi, biyolojik olmayan duygu ve düşüncenin de merkezi olan, akıl, vicdanı da kapsayan bir latifedir.
d. Bediüzzaman’ın şu ifadelerinde de"kalp" kavramı bağlamında, akıl ile vicdan karşılaştırılması yapılarak, aralarındaki yakın ilişkiye işaret edilmiştir:
"Kalbden maksad, sanavberî(çam kozalağı şeklinde) bir et parçası değildir. Ancak (kalb öyle) bir latife-i Rabbaniyedir ki, mazhar-ı hissiyatı vicdan; ma'kes-i efkârı dimağdır." (yani, Kalb: Rabbimiz tarafından hikmetle yaratılan öyle manevi bir mekanizmadır ki, hem duyguların tezahür ettiği vicdanı, hem de aklın idrak misyonu ve tefekkür sisteminin yeri olan dimağı da içine almaktadır.) (bk. İşârâtü'l-İ'caz, Mühürlenen Kalpler, s. 77)
e. “Biz cehennem için (netice itibariyle cehennemi hakeden) cinlerden ve insanlardan öyle kimseler yarattık ki, onların kalpleri vardır ama bu kalplerle idrak etmezler, gözleri vardır onlarla görmezler, kulakları vardır onlarla işitmezler.”(A'raf, 7/179) mealindeki ayetten de kalbin aklı da ihtiva eden bir kavram olduğunu görmek mümkündür. Çünkü, idrak etmek aklın bir fonksiyonudur ve bir ilim gerektirir. Razi’nin ifade ettiği gibi, Kalbin idrak sahibi olması onun ilim mahalli olduğunu da göstermektedir. (Razi, ilgili ayetin tefsiri)
Demek ki, -biyolojik olmayan- Kalb, hem aklı hem de duyguları barındıran bir merkezdir. Bu merkez ister beyinin bir yerinde yer alsın, ister başka ruhi bir boyutta varlığını sürdürsün fark etmez. Farklı olan şey, Kur’an’da kullanılan kalbin, biyolojik kan pompası hükmündeki kalbin dışında bir mekanizma olduğu gerçeğidir.
f. İmam Gazalî, altıncı his çerçevesinde değerlendirdiği basiret mefhumunu açıklarken, kalb, nur, akıl gibi sözcüklerin birbirinin yerine kullanılabileceğini, bunların teşhis ve tayini konusunda bir tartışmanın yersiz olacağını ifade etmektedir. (bk. İhya, 4/289)
g. Kur’an’ın kullandığı kalb kavramı, latife-i rabbanî denilen manevî kalbi de, aklı da ulvî duyguların merkezi olan ruhu da içine alacak geniş bir kapsama sahiptir. Nitekim, Kur’an’da -fiil şekli hariç- “akıl” kelimesi hiç kullanılmamıştır. Demek ki, kalb sözcüğü onu da ifade etmektedir.
h. Kur’an’da kalbin tarifi yapılmamakla beraber, İslam alimleri ayet ve hadislerin ışığı altında akıl ve kalbin yerini, aklın kalp ile olan ilişkisi konusunda değişik görüşler ortaya koymuşlardır.
- İbn Hacer el-Askalanî’nin de içinde yer aldığı bir kısım alimlere göre, akıl kalptedir. Yani kalp manevi bir mekanizma olup aklı da içine almaktadır.
Bu alimlere göre:
1) “Elbette bunda, içinde bir kalb taşıyan veya zihnini derleyip toplayarak can kulağıyla dinleyen kimseler için alacak bir ders vardır.”(Kaf, 50/37) mealindeki ayette yer alan Kalb kelimesi, akıl manasında kullanılmıştır. İbn Hacer’e göre, çoğu tefsirciler bu ayette yer alan kalbi akıl olarak anlamışlardır. (bk. Taberi, Maverdî, Kurtubî, İbn Kesir, Celaleyn, İbn Aşur, ilgili ayetin tefsiri)
Kur’an’ın bu ifadesi, aklın kalpte karar kıldığını, kalpten kaynaklandığını göstermektedir. (bk. İbne hacer, Fethu’l-Bari, 1/129)
2) Rivayete göre, İbn Abbas da bu ayetteki kalb sözcüğünü akıl olarak açıklamıştır. Ünlü dil bilgini Ferra, İbn Abbas’ın bu görüşünü desteklemiş ve Arapça’da kalbin akıl manasında kullanıldığını belirtmiştir. (bk. Ferra / Bağevî, ilgili ayetin tefsiri)
- Son olarak diyeceğimiz şu ki; her bilmediğimiz bir konudan ötürü, imanımız kaçıracak şüpheler akıl ve kalbimize giriyorsa, vay bizim halimize! Materyalist bir fencinin veya filozofun sözüne tereddütsüz yaklaşan bir kimsenin, Allah’ın ve onun elçisinin sözlerini şüphe ile karşılaması imanla bağdaşır bir şey değil.
❌❌❌❌❌❌❌❌❌❌
Kalp kapakları; mitral, aort, pulmoner ve triküspit olmak üzere 4 tanedir.
Kalbimizde bulunan bu dört odadan iki tanesi küçük, diğer iki tanesi ise büyüktür.
Küçük odalar; kulakçık (atrium),
büyük odalar ise; karıncık (ventrikül) adını almaktadır.
Aynı zamanda bulundukları yer üzerinden de belli fonksiyonlar yüklenen bu kapaklar, sol taraftaki odalarda temiz kanın, sağ taraftaki odalarda ise kirli kanın geçişini gerçekleştirmektedir.
Kalbin sol tarafında bulunan ve küçük oda ile büyük oda arasındaki kan geçişini sağlayan kapıya; ‘mitral kapak’ adı verilmektedir. Sol tarafta büyük odadan çıkan kanın vücuda atıldığı kapıya ise ‘aort kapak’ adı verilmektedir.
Kalbin sağ tarafında yer alan, küçük ve büyük oda arasındaki kan geçişini gerçekleştiren kapıya ‘triküspid’ adı verilmektedir. Sağ taraftaki büyük odadan kanın temizlenmesi amacıyla akciğerlere geçişinin sağlandığı kapıya ise ‘pulmoner kapak’ adı verilmektedir.
Kalp kapıları kendi aralarında belli bir uyum içerisinde işleyiş gerçekleştirmektedir.
Kalbin gevşemesi sırasında, küçük oda ile büyük odalar arasındaki kapılar açılarak, diğer kapılar kapanmaktadır. Kalbin kasılması ve dolayısıyla kanın vücuda daha çok pompalanması durumlarında ise, küçük odalar ile büyük odalar arasındaki kapılar kapanarak, diğer bütün kapılar kapatılmaktadır.
Bu bakımdan kalp kapaklarında doğuştan mevcut olan ya da çeşitli etkenler sonucu sonradan ortaya çıkan fonksiyon bozuklukları, kalp kapağı hastalıklarına sebep olmaktadır.
Kalp kapağı hastalıkları genel olarak; kapak darlığı veya kalp yetmezliği olmak üzere iki bölümde incelenmektedir.
Kalp kapak darlığı, kalp kapağının tam olarak açılamaması sonucu ortaya çıkan sağlık problemleridir.
Bu durum, kalp kapaklarının ilerleyen yaşa bağlı olarak deformasyona uğraması, çevresinde kalsiyum birikmesi, ateşli romatizma hastalıkları sebebiyle ya da doğuştan ortaya çıkabilmektedir.
Kalp kapak yetmezliği ise, kalp kapağını oluşturan kapakçıkların yapısal olarak bozulması ve tam olarak kapanamaması sonucu ortaya çıkan sağlık sorunlarıdır.
Kalp kapağı darlığı ve yetmezliği hastalıkları, ilaç kullanımına rağmen hastanın rahatlatılamadığı bir safhaya geldiği zaman, ameliyat bir gereklilik haline gelmiş demektir.
Bu aşamada, gerçekleştirilecek ameliyat ile, hastalıklı ya da tam olarak çalışmayan nitelikteki kalp kapağı, suni olarak üretilmiş kapak ile değiştirilmektedir.
Yapay (Protez) Kalp Kapağı Çeşitleri
1. Mekanik (Metal) Kalp Kapakları
Mekanik kalp kapakları; özellikle genç hastalarda tercih edilmekte olan yapay kalp kapağı çeşitlerinden biri olarak karşımıza çıkmaktadır.
Mekanik kalp kapakları, hastaya takıldıktan sonra hastanın ömür boyu kan sulandırıcı kullanması gerekmektedir. Coumadin ilacı dozu hastaya göre ayarlanmalıdır.
2. Biyolojik Kalp Kapakları
Yapay kalp kapağı çeşitlerinden bir diğeri olarak karşımıza çıkan biyolojik kalp kapakları, hastanın kan sulandırıcı kullanamayacak durumda olması ya da tercihen kan sulandırıcı kullanmak istememesi durumlarında tercih edilmektedir.
Biyolojik yapay kalp kapakları genel olarak şu durumlarda tercih edilmektedir;
Özelikle 70 yaş ve üzeri, yani ileri yaş grubundaki hastalarda
Magna Carta (Büyük Ferman) veya Magna Carta Libertatum (Büyük Hürriyetler Fermanı)
Magna Carta
800 yıl evvel İngiltere´den bir kanun: “Madde 38: Bundan böyle hiçbir hâkim, herhangi bir kimseyi, ilgili olayda doğru ve güvenilir deliller ortaya koymadan dava edemez.”
Bu fermanın temelinde, İngiliz Kralı’nın önce Katolik Kilisesiyle ters düşmesi ve daha sonra geniş topraklara sahip baronlarla derin ihtilafa düşmesi yatmaktadır.
Kral John (Okulda bize, ‘Yurtsuz Jean’ olarak öğretildi), Fransa Kralı II. Philip’le 1204’ten beri harp halindedir. O zamanlar İngiltere’ye ait olup, Fransa’da bulunan toprakları geri almaya çalışmaktadır. Ancak her teşebbüsü başarısız kalır, topraklarını geri almak bir yana daha fazla toprak kaybeder. Sonuçta hazine boşalmış ve mali sıkıntılar başlamıştır.
⚠️ Baronlar halka kötü davranıyor ve her türlü zorbalığı yapıyordu. Suç ve fakirlik her yerdeydi. Haksızlıklar ve yoksulluk o dereceye çıkmış, şartlar öyle bir koza hazırlamıştı ki çağlarca anlatılacak bir garip kahraman ortaya çıktı: Robin Hood.
Kral John, önce Kilisenin mallarına, Canterbury Başpiskoposu’nun tayini konusundaki ihtilafı bahane ederek el koyar. Ardından baronların vergilerini arttırır; ödemeyenleri veya itiraz edenleri tutuklattırır.
Baronlar kısa zamanda örgütlenir ve isyan hazırlıklarına başlarlar. Papa III. Innocent de baronlara destek verince, Kral’ın masaya oturmaktan başka çaresi kalmaz.
Kapsamlı bir uzlaşma metni Kilise tarafından kaleme alınır ve baronlarla Kral’ın önüne konur. Tüm taraflar (yani Kilise, baronlar ve Kral) bu metni 15 Haziran 1215’te kabul ettiklerini beyan ederler, ancak imza ve kraliyete bağlılık yeminleri 19 Haziran’da törenle icra edilir.
İlginçtir, çok kısa bir süre sonra taraflar sözleşmeye uymazlar. Tekrar isyanlar başlar. Papa, Fermanı iptal ettiğini ilan eder. 1216 yılında Kral John vefat edince, oğlu III. Henry, fermanı baronlar ve kilise lehine biraz tadil ederek tekrar yürürlüğe sokar. Ortalık sakinleşmiş ve isyanlar sona ermiştir.
13. asır boyunca yine bazı değişikliklere uğrayan Magna Carta 1297 tarihinden itibaren artık İngiliz hukukunun temeli olarak kabul edilmiş ve adeta kutsal bir senet haline gelmiştir. Asırlar boyunca, tahta geçen her kral bu senede uyacağını daima taahhüt etmiştir.
Ortaçağın karanlığında hazırlanan bu yasanın 38., 39. ve 61. maddelerini sizlerle paylaşmak isterim:
“Madde 38: Bundan böyle hiçbir hâkim, herhangi bir kimseyi, ilgili olayda doğru ve güvenilir deliller ortaya koymadan dava edemez.”
“Madde 39: Özgür hiç kimse, kendi benzerleri tarafından ülke kanunlarına göre yasal bir şekilde yargılanıp hüküm giymeden tutuklanmayacak, hapsedilmeyecek, mal ve mülkünden yoksul bırakılmayacak, kanun dışı ilan edilmeyecek veya hangi şekilde olursa olsun zarara uğratılmayacaktır.”
“Madde 61: Krallığımızın sınırları içinde bulunan baronlar, kendi aralarında diledikleri 25 kişiyi seçecekler ve bu 25 kişi tüm güçleriyle, işbu fermanla kendilerine bağışladığımız ve teyit ettiğimiz barışı ve özgürlükleri uygulayacak, bunlara uyacak ve karşı tarafın da uymasını sağlayacaklardır.”
Herhalde yorum yapmaya gerek yok. 800 yıl evvel yakılmış hürriyet ışığı asırlar boyunca dünyayı aydınlatmaya başlamış ve hâlâ ışıklarını saçmaya devam etmektedir.
Ünlü İngiliz hukukçusu Lord Alfred Denning 1956 yılında Magna Carta’yı şöyle niteler: “Magna Carta günümüze kadar tasarlanmış ve kaleme alınmış en önemli anayasal belgesidir; bu suretle, despotların keyfi baskılarına karşı, kişinin hürriyeti güvence altına alınmıştır.”(3)
1 3 Haziran 2015 tarihli yazıma atıf yapıyorum.
2 Waterloo Savaşı, Fransa ile İngiltere arasında, Belçika’da yer alan ve Avrupa’nın kaderini derinden etkileyen bir muharebedir. Bu savaşın iki ünlü komutanları Fransa imparatoru Napoleon ve İngiliz Dükü Wellington’dur.
3 Lord Alfred Denning (1899-1999). Oxford’da matematik ve hukuk bölümlerini bitirdikten sonra, hâkimlik mesleğini seçmiş ve tüm hayatı boyunca, İngiliz hukukuna ve içtihatlarına önemli katkılarda bulunmuştur.
‼️ kendi kendinin kralı olan bireyler de bir araya gelip modern dönemin demokrasi maskeli krallarına boyun eğdirebilirler.
Kralların da herkes gibi insan olduğu ve hakkı kadar yükümlülüğü olduğu da açık. Bu konuda İngiliz halkı biraz şanslıydı. Bunu 13. Yüzyılda görmeyi başardılar. O zamana kadar halk krallığın tanrı tarafından verildiğine inanırdı. John bunu bile yıkmayı başardı. Bu da kralın aslında sıradan bir insan olduğunu göstererek demokrasinin önünü açan bir zihniyet değişimini başlattı.
Ondan herkes nefret etti. İngiltere kraliyet ailesi çocuklarına, ondan sonra bir daha asla John adını vermedi. Tarihe geçti, tarihi değiştirdi. Tarihin bu beceriksiz kötüsü insanlığa öyle ya da böyle Magna Carta’yı hediye etti.
❗️ Yüksek ruhlar, her zaman sıradan akılların şiddetli muhalefetleriyle karşılaşırlar.~Elbert Einstein
Kur'an-ı kerîm Arapça'nın yedi lehçesine (Kureyş, Huzeyl, Hevâzin, Yemen, Temîm, Tay ve Sakif) uygun okunabilecek bir şekilde indirilmişti. “Kur'an-ı kerîm yedi harf üzere indirilmiştir” hadîs-i şerifinin mânâsı budur.
7 BELDEYE 7 MUSHAF
Bugün Müslümanların elinde bulunan mushaf-ı şerifler, hep Hazret-i Ebû Bekr tarafından kitap hâline getirilen ve Hazret-i Osman tarafından çoğaltılarak yedi ayrı beldeye gönderilen yedi mushaftan kopya edilmiştir
Hazret-i Ebû Bekr zamanında Kur’an-ı kerîm âyetleri Hazreti Peygamber’in işâretine göre dizilip kitap hâline getirilmiş; bu mushaf on binlerce sahâbînin önünde okunup ittifak sağlandıktan sonra Hazret-i Ömer’e tevdi edilmişti. Vefatından sonra kızı ve Hazret-i Peygamber’in hanımlarından Hazret-i Hafsa’ya intikal etmiştir.
Kureyş lehçesini esas alın!
Hazret-i Osman zamanındaki Ermeniyye muharebelerinde Şamlılarla Iraklılar arasında kıraat bakımından bir farklılık müşahede edildi. Sefer dönüşü Huzeyfe hazretleri, halîfeye müracaat ederek bu farklılıkların önüne geçmesini istedi. Hicretin 25. senesinde Halîfe Hazret-i Osman, vahy kâtiplerinden Zeyd bin Sâbit riyâsetinde ve Abdullah bin Zübeyr, Said bin Âs ve Abdullah bin Hâris bin Hişâm’ın da iştirak ettiği bir heyet topladı. Bunların Zeyd hâriç tamamı Kureyşli sahâbedendi. Hazret-i Osman heyettekilere, lehçe hususunda Zeyd ile ihtilâfa düşülecek olursa, Kureyş lehçesinin tercih edilmesini söyledi.
Kur’an-ı kerîm Arapça’nın yedi lehçesine (Kureyş, Huzeyl, Hevâzin, Yemen, Temîm, Tay ve Sakif) uygun okunabilecek bir şekilde indirilmişti. “Kur’an-ı kerîm yedi harf üzere indirilmiştir” hadîs-i şerifinin mânâsı budur. Önceleri hareke ve nokta olmadığından ilk Müslümanlar kendi lisanlarının yazısını kolayca, ama biraz farklı okuyabilirdi. Meselâ Temîmîler sin yerine te söyler, nâs kelimesini nât okurdu. Bu bir çeşitlilik ve kolaylık olup, mânâyı değiştirmezdi. Zamanla lehçe farklılıkları kaybolduğu için Kureyş lehçesi hepsinin yerini almıştır.
Heyet Hazret-i Hafsa’daki mushafı getirtti. Bu mushafta sûreler biribirinden ayrılmış değildi. Sûreler, Hazret-i Ali’deki mushafta iniş sırasına göre, İbni Mes’ud’unkinde ise uzunluklarına göre dizilmişti. Şimdi âyetler Kureyş lehçesiyle yazıldı. Meselâ tâbut kelimesi kapalı te ile değil, Kureyşlilerin yaptığı gibi açık te ile yazıldı. Sûreler, birbirinden ayrılıp, uzunluk sırası ve birbirleriyle münasebetine bakılarak sıraya dizildi. Sûrelerin tertibi, âyetlerin tertibinden farklı olarak, Hazret-i Cebrâil’in bildirmesi ve Hazret-i Peygamber’in işâretine değil, Sahâbe-i kirâmın icma’ına (ittifakına) dayanır.
İleride ihtilâf çıkmasını önlemek için bu eski nüsha ve diğerleri imhâ edilerek, yeni nüshadan ayrıca parşömen üzerine birer mushaf daha yazdırılıp, birer kâri ile beraber Bahreyn, Şam, Basra, Kûfe, Yemen ve Mekke’ye gönderildi. Mısır ve Cezîre’ye de gönderildiği rivayet olunur. [Bunu bahane ederek bazı Şiîler Hazret-i Osman’ı Kur’an-ı kerîmi değiştirmekle itham eder.] Bu mushaflara Mesâhif-i Osmâniyye denir. Halîfenin yanında kalana ise imam mushaf dendi. Bugün dünyâdaki mushafların tamamı bunlardan çoğaltıldığı için aralarında fark yoktur.
Özbekistan’ın başkenti Taşkent’teki Barak Han Medresesi Kütüphanesi’nde ve Topkapı Sarayı’ndaki Mukaddes Emanetler bölümünde muhafaza edilen mushafların, Hazret-i Osman efendimizin şehid edildiği sırada okuduğu mushaflar olduğu iddia ediliyor.
Hazret-i Osman, ayrıca Kur’an-ı kerîm mektepleri açıp maaşlı muallimler vazifelendirilerek, Kur’an-ı kerîmin öğrenilmesini temin etmiştir. Bu mekteplerde kâri’ler (Kur’an-ı kerîm hâfızları) yetiştirilir; ayrıca Kur’an-ı kerîmin doğru okunması için gereken âlet ilimleri öğretilirdi. Hazret-i Osman’a mecâzen câmiü’l-Kur’an (Kur’an-ı kerîmi toplayan) denilmiştir. Aslında bu pâye Kur’an-ı kerîmi ilk defa kitap hâlinde toplayan Hazret-i Ebû Bekr, Hazret-i Ömer ve Zeyd bin Sâbit için kullanılsa yeridir. Fakat Hazret-i Osman’ın hizmeti de inkâr edilemez büyüklüktedir.
Oirijinal mushaflar bugün nerede?
Medine’deki nüshanın üzerinde sahâbenin icma’ının bulunduğunu ve arkasında da heyet âzâlarının isimlerini bildiren birer yazı vardı. Topkapı Sarayı’ndaki mushafın bu olduğu zannediliyor. Mekke’deki nüsha Kâbe-i Muazzama’da saklanmaktadır.
Şam’a gönderilen nüsha, Sultan II. Abdülhamid zamanına kadar Ümeyye Câmii’nde saklanmakta iken, çıkan bir yangında kurtarılamamıştır. Londra’daki mushafın bu olduğu da söyleniyor.
Kûfe’deki mushaf bir ara Hums kalesinde muhafaza olunuyordu. Emir Timur’un Irak’tan Taşkent’te getirdiği mushafın bu olduğu zannediliyor. 1923’te Bolşevikler tarafından Moskova’ya götürülen bu mushaf sonra iade edilmiştir. Bunun Medine mushafı olduğu da söyleniyor.
Basra’daki nüsha Kurtuba’ya, buradan da Muvahhidî Sultanı Abdülmü’min tarafından İşbiliyye’ye (Sevilla) naklolunmuştur. Bunun ölümünden (1163) sonra çıkan karışıklıklarda Portekiz’e götürülmüş; bir tâcir tarafından alınarak Fas’a getirilmiş; burada uzun müddet devlet hazinesinde muhafaza edilmiştir. Faslı seyyah İbni Battûta, Hazret-i Osman’ın şehid edilirken okuduğu mushafın bu olduğunu ve üzerinde kan lekelerini gördüğünü söylemekte ise de yılların sarartması olsa gerektir. Zira her eski mushaf için aynı iddia ileri sürülmektedir. Ancak bugün fennî muayenelerle bunu anlamak mümkündür. İstanbul Türk-İslâm Eserleri Müzesi’ndeki mushafın Basra mushafı olduğu söyleniyor.
Mısır’daki nüsha Amr bin Âs Câmii'nde iken, Mısır’ın fethinden sonra Yavuz Sultan Selim’e takdim olunarak Topkapı Sarayı’na getirildi.
İstanbul’da bugün ikisi Hazret-i Osman ve üçü Hazret-i Ali’den kalma beş mushaf bulunmaktadır. Bunlardan biri Hazret-i Osman’ın, ikisi Hazret-i Ali’nin el yazısı iledir. Sahâbe devrine ait başka mushaflar, İstanbul, Kâhire, Mekke, Paris, Londra, Petersburg gibi dünyanın çeşitli beldelerinde mevcuttur.
Günümüzde dünyada en yaygın 2 Kuran Mushaf’ı vardır. Warsh (Varş) Mushaf’ı Afrika ülkelerinde basılırken Hafs Mushaf’ı Türkiye ve Ortadoğu ülkelerinde yaygındır. Suudi Arabistan’da her iki mushaf da basılmaktadır. Dünyadaki en yaygın Kuran mushafı Hafs Mushaf’ıdır.
İki mushaf arasında okunma açısından (harf ve harekeler) çok az değişiklik olmasına rağmen anlamı ciddi anlamda bozan bir değişiklik yoktur. Bu makalenin konusu hangi mushafın doğru olduğunu 19 sistemi ile test etmek olduğu için daha fazla bilgi almak isteyenler farklı yerlerden araştırma yapabilirler.
Bu iki mushaf ile ilgili bizi ilgilendiren farklılıklara dikkat çekmek istiyorum.
Her ikisinde de 114 sure bulunur ve sure dizilişleri tam olarak aynıdır. Fakat ayet durma yerleri farklı olduğundan ayet içeriği aynı olsa da bölme yerleri farklı olduğundan Hafs Mushaf’ında 6234 numaralı ayet ve 112 numarasız besleme mevcut iken Warsh (Varş) Mushaf’ında 6213numaralı ayet ve 113 numarasız besmele vardır.
Bu iki mushaf arasındaki en kolay görülebilen fark Fatiha suresindedir. Hafs Mushaf’ında Fatiha’nın başındaki besmele Kuran’ın 1. ayeti olarak numaralı iken, Warsh (Varş) Mushaf’ında besmele numaralı değildir. Yine Fatiha suresi açısından bakıldığında Hafs Mushaf’ında besmele 1. ayet olarak numaralandırılmış ve toplam 7 ayet olan Fatiha, Warsh (Varş) Mushaf’ında besmele dahil edilmeden yine 7 ayet olarak karşımıza çıkar. Ayet sayısının aynı olmasının nedeni Warsh (Varş) Mushaf’ında Hafs Mushaf’ındaki 7. ayetin 2’ye bölünmesi ile gerçekleşir.
Hafs'a uygun yazılmış bir Fatiha suresi (Taşkent Mushaf)
Warsh (Varş) Kuran'da Fatiha Suresi (Besmele ayet olarak numaralandırılmamış. Hafs'da tek ayet olan 7. ayet 2 ayete ayrılmış.
Warsh (Varş) Mushaf’ında sure numarası 1 olan Fatiha suresinin özellikleri
Ayet No
Harf Sayısı
Ebced değeri toplamı
1
17
581
2
12
618
3
11
241
4
19
836
5
18
1072
6
18
1806
7
25
4203
Toplam: 120
Toplam: 9357
Fatiha suresinde oluşan 19 özellikleri
Sure numarası olan 1’den sonra ayet numaralarını ardışık dizdiğimizde oluşan 8 basamaklı sayı 19’un tam katıdır.
11 2 3 4 5 6 7=19x
Sure numarası olan 1’den sonra ayetteki toplam harf sayısını ardışık dizdiğimizde oluşan 15 basamaklı sayı 19’un katı değildir.
1 17 12 11 19 18 18 25=19’un katı değildir.
Sure numarası olan 1’den sonra ayetteki toplam harf sayısı ve harflerin ayetteki toplam Ebced değerlerini yazdığımızda oluşan 39 basamaklı sayı 19’un katı değildir.
1 17 581 12 618 11 241 19 836 18 1072 18 1806 25 4203= 19’un katı değildir.
Sure numarası olan 1’den sonra ayet numarası, ayetteki toplam harf sayısı ve ayetin toplam Ebced değeri yazıldığında oluşan 46 basamaklı sayı 19’un katı değildir.
Sure numarası olan 1’den sonra suredeki toplam ayet sayısı, suredeki toplam harf sayısı ve suredeki toplam Ebced değeri yazıldığında oluşan 9 basamaklı sayı 19’un katı değildir.
1 7 120 9357 =19’un katı değildir.
Sure numarası olan 1'den sonra suredeki tüm harflerin Ebced değerlerinin toplamı olan sayı yazıldığında oluşan sayı 19’un katı değildir.
19357= 19’un katı değildir.
Sure numarası olan 1’den sonra suredeki toplam ayet sayısı ve suredeki toplam kelime sayısını yazdığımızda oluşan sayı 19’un katı değildir.
17 25=19’un katı değildir.
Eğer sure numarası olan 1’den sonra suredeki toplam ayet sayısı ve ayetlerdeki kelime sayısı ardışık dizildiğinde oluşan sayı 19’un katı değildir.
17 4 2 3 4 3 4 5= 19’un katı değildir.
Warsh (Varş) Mushaf’ında Fatiha suresinin 4. ayeti tabloyu 2'ye böler. 4. ayette işaret vardır. Fatiha suresinde harf sayısı 19'un tam katı ve ayet Ebced değeri 19'un tam katı olan tek ayettir.
Sure No
Ayet No
19’un katı mı?
1
1
2
3
4. ayet
19 harf=19x
Ebced değeri 836=19x
5
6
7
Sure No
Harf Sayısı
1
17
12
11
19
18
18
25
19’un katı değildir.
1 17 12 11 =19’un katı değildir.
18 18 43=19’un katı değildir.
Sure No
Harf Sayısı- Ayetin Ebced Değeri
1
17581
12618
11241
19836
181072
181806
254203
19’un katı değildir.
1 17581 12618 11241=19’un katı değildir.
181072 181806 254203=19’un katı değildir.
19x=19’un tam katıdır.
Görüldüğü üzere Hafs Mushaf’ında Fatiha’da tasarlanmış olan 19 sistemi Warsh (Varş) Mushaf’ında tamamen ortadan kaybolmaktadır. 19 ile hiçbir alaka kalmamaktadır.
Ayet sayıları ve dizilişleri bakımından inceleme:
Aşağıdaki tabloda Hafs Mushaf’ı ve Warsh (Varş) Mushaf’ının sure sırası ve ayet sayıları verilmiştir.
Sure No
Ayet Sayısı (Warsh (Varş) Mushaf’ı)
Ayet Sayısı (Hafs Mushaf’ı)
1
7
7
2
285
286
3
200
200
4
175
176
5
122
120
6
167
165
7
206
206
8
76
75
9
130
127
10
109
109
11
121
123
12
111
111
13
44
43
14
54
52
15
99
99
16
128
128
17
110
111
18
105
110
19
99
98
20
134
135
21
111
112
22
76
78
23
119
118
24
62
64
25
77
77
26
226
227
27
95
93
28
88
88
29
69
69
30
59
60
31
33
34
32
30
30
33
73
73
34
54
54
35
46
45
36
82
83
37
182
182
38
86
88
39
72
75
40
84
85
41
53
54
42
50
53
43
89
89
44
56
59
45
36
37
46
34
35
47
39
38
48
29
29
49
18
18
50
45
45
51
60
60
52
47
49
53
61
62
54
55
55
55
77
78
56
99
96
57
28
29
58
21
22
59
24
24
60
13
13
61
14
14
62
11
11
63
11
11
64
18
18
65
12
12
66
12
12
67
30
30
68
52
52
69
52
52
70
44
44
71
30
28
72
28
28
73
18
20
74
55
56
75
39
40
76
31
31
77
50
50
78
40
40
79
45
46
80
42
42
81
29
29
82
19
19
83
36
36
84
25
25
85
22
22
86
17
17
87
19
19
88
26
26
89
32
30
90
20
20
91
15
15
92
21
21
93
11
11
94
8
8
95
8
8
96
20
19
97
5
5
98
8
8
99
9
8
100
11
11
101
10
11
102
8
8
103
3
3
104
9
9
105
5
5
106
5
4
107
6
7
108
3
3
109
6
6
110
3
3
111
5
5
112
4
4
113
5
5
114
6
6
Toplam=6213
Toplam=6234
Şimdi Kuran’ı koruyan 12692 basamaklı sayı açısından sure dizilişi ve ayet sayılarına bakalım. Bu koruma sistemi hakkında detaylı bilgi almak için lütfen aşağıdaki makaleyi okuyunuz.
Hafs mushaf’ında surenin toplam ayet sayısını yazıp, bunun yanına ayetlerin numaralarını ardışık olarak yan yana yazdığımızda oluşan 12692 basamaklı devasa sayı 19’un tam katı olmakta ve aynı zamanda basamak sayısı olan 12692 de 19’un tam katı olmaktaydı. Çok ilginçtir ki basamak sayısı olan 12692 rakamı Kuran’daki ayet sayısı olan 6346’nın 2 katını vermekteydi.
Şimdi aynı sistemi Warsh (Varş) Kuran Mushaf’ına uyguluyoruz. Bu sefer oluşan rakam 12644 basamaklı bir sayı olmaktadır. Bu sayıyı en altta görebilirsiniz.
Bu sayının ne kendisi ne de basamak sayısı olan 19’un tam katı olmamaktadır. Warsh (Varş) Kuran Mushaf’ının toplam ayet sayısı (6213+113 besmele) olan 6326 ile 12644’ün hiçbir ilişkisi yoktur.
12644 basamaklı sayı: 19’un katı değildir. Basamak sayısı 19’un katı değildir.
Bu noktada şunu anlarız; Hafs Mushaf'ının sure dizilişi ve ayet sayıları ilahidir. Allah katından geldiği gibi hiç değişmemiştir. Warsh (Varş) Mushaf'ı için ayet sayıları açısından aynı şeyi söylemek mümkün değildir.
İşte sayı:
71234567285123456789101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142434445464748495051525354555657585960616263646566676869707172737475767778798081828384858687888990919293949596979899100101102103104105106107108109110111112113114115116117118119120121122123124125126127128129130131132133134135136137138139140141142143144145146147148149150151152153154155156157158159160161162163164165166167168169170171172173174175176177178179180181182183184185186187188189190191192193194195196197198199200201202203204205206207208209210211212213214215216217218219220221222223224225226227228229230231232233234235236237238239240241242243244245246247248249250251252253254255256257258259260261262263264265266267268269270271272273274275276277278279280281282283284285200123456789101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142434445464748495051525354555657585960616263646566676869707172737475767778798081828384858687888990919293949596979899100101102103104105106107108109110111112113114115116117118119120121122123124125126127128129130131132133134135136137138139140141142143144145146147148149150151152153154155156157158159160161162163164165166167168169170171172173174175176177178179180181182183184185186187188189190191192193194195196197198199200175123456789101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142434445464748495051525354555657585960616263646566676869707172737475767778798081828384858687888990919293949596979899100101102103104105106107108109110111112113114115116117118Teşekkür119120121122123124125126127128129130131132133134135136137138139140141142143144145146147148149150151152153154155156157158159160161162163164165166167168169170171172173174175122123456789101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142434445464748495051525354555657585960616263646566676869707172737475767778798081828384858687888990919293949596979899100101102103104105106107108109110111112113114115116117118119120121122167123456789101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142434445464748495051525354555657585960616263646566676869707172737475767778798081828384858687888990919293949596979899100101102103104105106107108109110111112113114115116117118119120121122123124125126127128129130131132133134135136137138139140141142143144145146147148149150151152153154155156157158159160161162163164165166167206123456789101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142434445464748495051525354555657585960616263646566676869707172737475767778798081828384858687888990919293949596979899100101102103104105106107108109110111112113114115116117118119120121122123124125126127128129130131132133134135136137138139140141142143144145146147148149150151152153154155156157158159160161162163164165166167168169170171172173174175176177178179180181182183184185186187188189190191192193194195196197198199200201202203204205206761234567891011121314151617181920212223242526272829303132333435363738394041424344454647484950515253545556575859606162636465666768697071727374757613012345678910111213141516171819202122232425262728293031323334353637383940414243444546474849505152535455565758596061626364656667686970717273747576777879808182838485868788899091929394959697989910010110210310410510610710810911011111211311411511611711811912012112212312412512612712812913010912345678910111213141516171819202122232425262728293031323334353637383940414243444546474849505152535455565758596061626364656667686970717273747576777879808182838485868788899091929394959697989910010110210310410510610710810912112345678910111213141516171819202122232425262728293031323334353637383940414243444546474849505152535455565758596061626364656667686970717273747576777879808182838485868788899091929394959697989910010110210310410510610710810911011111211311411511611711811912012111112345678910111213141516171819202122232425262728293031323334353637383940414243444546474849505152535455565758596061626364656667686970717273747576777879808182838485868788899091929394959697989910010110210310410510610710810911011144123456789101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142434454123456789101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142434445464748495051525354991234567891011121314151617181920212223242526272829303132333435363738394041424344454647484950515253545556575859606162636465666768697071727374757677787980818283848586878889909192939495969798991281234567891011121314151617181920212223242526272829303132333435363738394041424344454647484950515253545556575859606162636465666768697071727374757677787980818283848586878889909192939495969798991001011021031041051061071081091101111121131141151161171181191201211221231241251261271281101234567891011121314151617181920212223242526272829303132333435363738394041424344454647484950515253545556575859606162636465666768697071727374757677787980818283848586878889909192939495969798991001011021031041051061071081091101051234567891011121314151617181920212223242526272829303132333435363738394041424344454647484950515253545556575859606162636465666768697071727374757677787980818283848586878889909192939495969798991001011021031041059912345678910111213141516171819202122232425262728293031323334353637383940414243444546474849505152535455565758596061626364656667686970717273747576777879808182838485868788899091929394959697989913412345678910111213141516171819202122232425262728293031323334353637383940414243444546474849505152535455565758596061626364656667686970717273747576777879808182838485868788899091929394959697989910010110210310410510610710810911011111211311411511611711811912012112212312412512612712812913013113213313411112345678910111213141516171819202122232425262728293031323334353637383940414243444546474849505152535455565758596061626364656667686970717273747576777879808182838485868788899091929394959697989910010110210310410510610710810911011176123456789101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142434445464748495051525354555657585960616263646566676869707172737475761191234567891011121314151617181920212223242526272829303132333435363738394041424344454647484950515253545556575859606162636465666768697071727374757677787980818283848586878889909192939495969798991001011021031041051061071081091101111121131141151161171181196212345678910111213141516171819202122232425262728293031323334353637383940414243444546474849505152535455565758596061627712345678910111213141516171819202122232425262728293031323334353637383940414243444546474849505152535455565758596061626364656667686970717273747576772261234567891011121314151617181920212223242526272829303132333435363738394041424344454647484950515253545556575859606162636465666768697071727374757677787980818283848586878889909192939495969798991001011021031041051061071081091101111121131141151161171181191201211221231241251261271281291301311321331341351361371381391401411421431441451461471481491501511521531541551561571581591601611621631641651661671681691701711721731741751761771781791801811821831841851861871881891901911921931941951961971981992002012022032042052062072082092102112122132142152162172182192202212222232242252269512345678910111213141516171819202122232425262728293031323334353637383940414243444546474849505152535455565758596061626364656667686970717273747576777879808182838485868788899091929394958812345678910111213141516171819202122232425262728293031323334353637383940414243444546474849505152535455565758596061626364656667686970717273747576777879808182838485868788691234567891011121314151617181920212223242526272829303132333435363738394041424344454647484950515253545556575859606162636465666768695912345678910111213141516171819202122232425262728293031323334353637383940414243444546474849505152535455565758593312345678910111213141516171819202122232425262728293031323330123456789101112131415161718192021222324252627282930731234567891011121314151617181920212223242526272829303132333435363738394041424344454647484950515253545556575859606162636465666768697071727354123456789101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142434445464748495051525354461234567891011121314151617181920212223242526272829303132333435363738394041424344454682123456789101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142434445464748495051525354555657585960616263646566676869707172737475767778798081821821234567891011121314151617181920212223242526272829303132333435363738394041424344454647484950515253545556575859606162636465666768697071727374757677787980818283848586878889909192939495969798991001011021031041051061071081091101111121131141151161171181191201211221231241251261271281291301311321331341351361371381391401411421431441451461471481491501511521531541551561571581591601611621631641651661671681691701711721731741751761771781791801811828612345678910111213141516171819202122232425262728293031323334353637383940414243444546474849505152535455565758596061626364656667686970717273747576777879808182838485867212345678910111213141516171819202122232425262728293031323334353637383940414243444546474849505152535455565758596061626364656667686970717284123456789101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142434445464748495051525354555657585960616263646566676869707172737475767778798081828384531234567891011121314151617181920212223242526272829303132333435363738394041424344454647484950515253501234567891011121314151617181920212223242526272829303132333435363738394041424344454647484950891234567891011121314151617181920212223242526272829303132333435363738394041424344454647484950515253545556575859606162636465666768697071727374757677787980818283848586878889561234567891011121314151617181920212223242526272829303132333435363738394041424344454647484950515253545556361234567891011121314151617181920212223242526272829303132333435363412345678910111213141516171819202122232425262728293031323334391234567891011121314151617181920212223242526272829303132333435363738392912345678910111213141516171819202122232425262728291812345678910111213141516171845123456789101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142434445601234567891011121314151617181920212223242526272829303132333435363738394041424344454647484950515253545556575859604712345678910111213141516171819202122232425262728293031323334353637383940414243444546476112345678910111213141516171819202122232425262728293031323334353637383940414243444546474849505152535455565758596061551234567891011121314151617181920212223242526272829303132333435363738394041424344454647484950515253545577123456789101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142434445464748495051525354555657585960616263646566676869707172737475767799123456789101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142434445464748495051525354555657585960616263646566676869707172737475767778798081828384858687888990919293949596979899281234567891011121314151617181920212223242526272821123456789101112131415161718192021241234567891011121314151617181920212223241312345678910111213141234567891011121314111234567891011111234567891011181234567891011121314151617181212345678910111212123456789101112301234567891011121314151617181920212223242526272829305212345678910111213141516171819202122232425262728293031323334353637383940414243444546474849505152521234567891011121314151617181920212223242526272829303132333435363738394041424344454647484950515244123456789101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142434430123456789101112131415161718192021222324252627282930281234567891011121314151617181920212223242526272818123456789101112131415161718551234567891011121314151617181920212223242526272829303132333435363738394041424344454647484950515253545539123456789101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839311234567891011121314151617181920212223242526272829303150123456789101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142434445464748495040123456789101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404512345678910111213141516171819202122232425262728293031323334353637383940414243444542123456789101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142291234567891011121314151617181920212223242526272829191234567891011121314151617181936123456789101112131415161718192021222324252627282930313233343536251234567891011121314151617181920212223242522123456789101112131415161718192021221712345678910111213141516171912345678910111213141516171819261234567891011121314151617181920212223242526321234567891011121314151617181920212223242526272829303132201234567891011121314151617181920151234567891011121314152112345678910111213141516171819202111123456789101181234567881234567820123456789101112131415161718192051234581234567891234567891112345678910111012345678910812345678312391234567895123455123456123456312361234563123512345412345123456123456=19’un katı değil
En doğrusunu Allah bilir.
❌❌❌❌❌❌❌❌❌❌
Neden Mushaflarda farklılıklar var?
Kıraat-ı seb’a = yedi okuyuş tarzı, kıraat-ı aşere = on kıraat şekli Kur’an ilimleriyle ilgili kaynaklarda yer almaktadır.
Hz. Osman (ra) döneminde yazılan Kur’anların hattı(resmi hatt-ı Osmanî) değişik kıraat şekillerine imkân verecek bir estetiğe ve elastikiyete sahiptir.
Verş Mushafındaki okuyuş tarzı ile Hafs Mushafındaki okuyuş tarzı arasında, manayı bozacak şekilde bir tezat yoktur.
Örneğin: Al-i İmran 146. ayette yer alan“KTL” kelimesi Hafs Mushafında “KÂTELE” şeklimde yazılmıştır ki, baştaki Kaf harfini çeken elif “küçük bir çekme” olarak yazılmıştır.
Böylece bu kelime hem uzatmalı “KÂTELE”(sorudaki uzatmasız “Katele” şekli yanlıştır) hem de meçhul fiil kalıbında “KUTİLE” şeklinde okunabilir. Hafs Mushafında bu son şekil rivayeti vardır.
İlk Mushaf şekillerinde harekeler olmadığı için Arapça yazı farklı okuma şekillerine izin verir. İlk okuyuşta “mukatele etti=savaştı”, Verş’in okumasında “öldürüldü” manasına gelir. Genel olarak ayette Allah yolunda cihat etmenin ve bu cihat esnasında sabır göstermenin önemine işaret edilmiştir.
İslam literatüründe özellikle yedi kıraat şeklinin hepsi sahih yollarla Peygamberimizden işitildiği kabul edilmektedir. Buna göre, Hz. Peygamber (asm) bir ayetteki bir kelimeyi hem öyle hem böyle okumuştur. Bu okumaları ona vahyeden ve bildiren Allah’tır.
Bunun hikmeti ise, ayetin veciz ifadesinde yer alan kelimelerin farklı manalarına işaret ederek, Kur’an’ın ifadesinde zımnen var olan fakat herkes tarafından görünmeyen farklı manaları açıkça gösterip ifadeye geniş kapsam kazandırmaktır.
- Mesela: Fatiha Suresi'nde yer alan “Mâliki yevmiddin” ayetindeki ilk kelime “MELİK” şeklinde yazılmış ki, Arapça hat itibariyle bu kelime hem “Melik” hem de “mâlik” olarak okunabilir.
Bu farklılık, yani aynı kelimenin bu iki şekilde okunması Allah’ın hem hesap günün sahibi hem de hâkimi olduğunu ortaya koymaktadır.
Bu farklı kıraat şekli, aynı zamanda ümmi bir ümmet olan o günkü insanların kullandıkları farklı lehçeden de kaynaklanmaktadır. Yani Peygamberimiz (asm) farklı lehçeye sahip kimselere aynı kelimeyi onlardaki lehçe ile okumuş olabilir. Örneğin; Hafs kıraatine göre Maide 54. ayette “geri dönmek” manasına gelen “irtedde”fiilinin muzari (gelecek zaman) kalıbı hem şeddeli “yertedde”, hem de Verş kıraatinde olduğu gibi, sondaki şeddeli harfin ayrıştırılmasıyla “yertedid”şeklinde okunabilir.
d) Kasas 48. ayette Hafs kıraatinde “sihranı” (iki büyü), Verş’te “sahirani”(iki büyücü) şeklinde okunmuştur.
Burada bu kıraatle bir kelime ile daha geniş bir bakış açısı kazandırılmıştır.Şöyle ki:
Ayetteki kelimeyi “Sihrani=iki büyü”şeklinde okuyanlar, bununla Tevrat ve İncil kitaplarını kastetmişlerdir. Yani bu iki kitap sihir kaynağıdır. Bunu “sahirani = iki büyücü” şeklinde okuyanlar ise bununla Hz. Musa ve Hz. İsa’ya, kâfirlerin sihirbaz dedikleri manasını anlamışlardır.
Tekrar edelim ki, bu farklı kıraat şekilleri sağlam yollarla Peygamberimize dayandırılmıştır. Bu farlılık yalnız Verş kıraatinde değil, başka kıraat âlimleri için de söz konusudur. Bu konu Tefsir kaynaklarında yeri geldiğinde işaret edilmiştir. (Örneğin; Taberi, Razi tefsirlerine bakılabilir)
- Bu farklılık “zıtlık, ayrılık-gayrılık”anlamına gelmez. Aynı kelimenin ifade edebileceği iki veya üç manayı ifade etsin diye kelimenin kalıbı farklı şekillerde okunmuştur.
Ahmed Hulusi, 2009, Allâh İlminden Yansımalarla KUR'ÂN-I KERÎM ÇÖZÜMÜ[4]
Hakkı Yılmaz, 2012, NÜZUL SIRASINA GÖRE NECM NECM KUR'AN MEALİ[5]
❌❌❌❌❌❌❌❌
Gazâli aynı zamanda şöyle bir telkinde de bulunmaktadır: "Kur'ân-ı Kerim'i, gereği gibi okumak için dil, akıl ve kalp işbirliği içinde olmalıdır. Dil okumalı, akıl tercüme etmeli, kalp ise ders almalıdır."
Zira onun aklı gözündedir. Göz ise kalb ve ruhun gördüklerini göremez. Çünkü kalblerinde can kalmamıştır. Gaflet, o kalbleri tabiat bataklığında çürütmüştür.”
