10 Haziran 2024 Pazartesi

Bilime Yön Verenler


“DÜNYAYA DOĞAN GÜNEŞ: İSLAM BİLİM TARİHİ” 

‼️“Bilimler Tarihinde sıfırdan bir şey yapmak yoktur. Her şey adım adım gelişmelerle olur.”

İslam Matematiği ve Astronomisi 110 cilt (Mavi-Kırmızı).

İslam Coğrafyası 278 cilt (Sarı-Siyah).

İslam Felsefesi 120 cilt (Kahverengi-Yeşil).

Tabii Bilimler (Fen Bilimleri) Fizik, Kimya, Optik, Teknik 90 cilt (Bej).

Alman dilinde yazılan birkaç yüz bin kitaptan çıkarılan Arabiyat ve İslam üzerine yazılan kitap ve makalelerin bir araya getirildiği eser 21 cilt (Yeşil-Bordo).

Dünya çapında son derece önemli ve nadir olan 200 çeşit el yazması kitabın tıpkıbasımı, Enstitü Mecmuaları 15 cilt (Mavi).

İslam Sikkelerine ait ciltler (Turuncu-Kırmızı),

İslam Musikisine ait ciltler (Gri-Kırmızı). 

⚠️“Ben 50 senedir, Batının bu yaptığının yalan olduğunu, arada atlamaya çalıştıkları medeniyetin (m.800-1600) İSLÂM MEDENİYETİ olduğunu ispatlamaya çalışıyorum.” 

Bilime Yön Veren 7 Müslüman Âlim

İslâm dininin tebliğinden sonra Peygamber Efendimiz’in (s.a.v.) işaret ve teşvikleriyle dinî ilimlerin yanında fen ve matematik gibi müspet ilimlere de büyük önem verilmiştir. İslâm dünyasında özellikle sistemli ve etkili çalışmaların Abbasi Halifesi Harun Reşid devrinde hız kazandığı söylenebilir. İslâm âleminde yetişen ve bütün dünyayı etkileyen meşhur İslâm âlimleri de bu devirde ortaya çıkmaya başlamış ve bilime çok büyük katkılar sağlamışlardır.

1. Câbir Bin Hayyân (720-815)

1

Câbir bin Hayyân, birçok bilim adamı tarafından modern kimyanın kurucusu olarak kabul edilir. Bir eczacının oğlu olan Câbir’in kimyaya en büyük katkıları arasında metallerin yapısı konusundaki tespitleri yer almaktadır. Bunlar, çok az değişiklikle modern kimyanın başlangıcı sayılan 18. yüzyıla kadar ulaşmıştır.

2. Harezmî (780-850)

2

Yapmış olduğu seyahatler, incelemeler ve tercümelerle Harezmî, matematik ilmini halka anlatabilecek durumda düzenleyerek cebir ilmini kurmuştur. Ayrıca, dünya sıfır rakamını ilk defa Harezmî’nin Kitâbü’l-Muhtasar fî Hisâbi’l- Cebr ve’l-Mukâbele kitabıyla tanımıştır.

3. Farabî (873-950)

3

Farabî, antik felsefenin en büyük otoritesi kabul edilip “Muallimü’l-Evvel (Birinci Öğretmen)” adıyla anılan Aristoteles’ten sonra, felsefe
ve çeşitli bilimlerdeki bilgisinin ve görüşlerinin derinliği sebebiyle “Muallimü’s-Sânî (İkinci Öğretmen)” unvanını almıştır. Fakat Müslüman âlimler onu takdir etmekle beraber itikattaki hatalarını da tespit ve beyan etmişlerdir.

4. Bîrûnî (973-1061)

4

Bîrûnî, ilgilendiği başlıca bilim dalları olan matematik, astronomi ve coğrafyanın dışında da birçok bilim dalında çığır açıcı araştırma ve incelemeler yapmıştır. Bîrûnî’nin eserlerini tetkik eden bütün ilim adamları, tarihçiler, onun ilim ve kültür dünyasına katkısını göz ardı etmemişler, yaşadığı 11. asra “Bîrûnî Asrı” demekten kendilerini alamamışlardır…

5. İbn-i Sînâ (980 – 1037)

5

Çalışmalarıyla Hipokrat ve Galen’in şöhretini gölgede bırakan İbn-i Sînâ, “tabiplerin üstadı” olarak kabul edilmektedir. En önemli eseri olan el-Kanun fî’t-Tıbb, Avrupa’da 600 sene kaynak tıp kitabı olarak okutulmuştur. Fakat İbn-i Sînâ’nın felsefeyle alakalı görüşleri, onu İslâm dininin itikat esaslarından uzaklaştırmıştır.

6. Cezerî (1136-1206)

6

Cezerî, dünya tarihinde bilgisayarın temeli olan sibernetiğin kurucusu olarak tanınır. Bilindiği üzere sibernetik; haberleşme, kontrol, denge kurma ve ayarlama ilmidir. Bu ilim gerek insanlarda, gerekse makinelerde karşılıklı bilgi alışverişi, kontrol ve denge durumunu incelemekte ve bu sistemi geliştirmeye çalışmaktadır. Bu ilmin gelişmesiyle bugün elektronik beyinler ve otomasyon denilen sistemler ortaya çıkmıştır.

7. Uluğ Bey (1394-1449)

7

Uluğ Bey’e Batılı bilim adamları, “15. asrın astronomu” unvanını vermişlerdir. Ayrıca Milletlerarası Astronomi Derneği tarafından Ay’ın görünen yüzeyinde bir bölgeye “Uluğ Bey Krateri” adı verilmiştir. Bu müstesna âlim, matematikçi, astronom, edip ve şair olmasının yanı sıra Kur’ân-ı Kerîm’i 7 kıraat üzere okuyacak kadar kıraat ilmine sahip bir şahsiyetti.

📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜

Hristiyanlık Tarihinde Önemli Olaylar

Aşağıdaki liste, çeşitli gruplardan uzmanlar aracılığıyla yapılan kapsamlı araştırmalara dayanmaktadır. Liste, kilisenin büyüleyici tarihine aydınlatıcı bir bakış açısı sunmaktadır.

İsa Mesih ve Havarilerin Çağı

30: İsa Mesih çarmıha gerildi (Pentikost)

35: İstefanos şehit oldu ve Pavlus iman etti.

46: Pavlus, müjdeleme yolculuklarına başladı.

48: Yeruşalim Konsili bir araya geldi.

57: Pavlus’un Romalılara Mektubu

64: Büyük Roma Yangını meydana geldi, Nero’nun zulümleri başladı.

65: Petrus ve Pavlus şehit edildi.

Erken Hristiyanlık Dönemi

70: Yeruşalim, Titus tarafından ele geçirildi ve tapınak yıkıldı.

110: Antakyalı İgnatius şehit oldu.

150: Iustinus First Apology adlı çalışmasını yayınladı.

155: Polikarp şehit oldu.

172: Montanist akımı başladı.

180: Irenaeus, ‘Against Heresies’ adlı kitabı yazdı.

196: Tertullian yazmaya başladı.

215: Origen yazmaya başladı.

230: Bilinen en eski kiliseler inşa edilmeye başlandı.

248: Siprianus, Kartaca piskoposu seçildi.

250: İmparator Decius Hristiyanlara yönelik zulüm emrini verdi.

270: Anthony, Arap çöllerinde inzivaya çekildi.

303: Diocletianus döneminde ‘Büyük Zulüm’ başladı.

Hristiyanlık Çağı

312: Roma İmparatoru I. Konstantin, Hristiyanlığı kabul etti.

312: Donatistler tarafından ayrılıkçı (schismatic) hareket başladı.

313: Milano Fermanı imzalandı.

323: Eusebios, ‘Kilise Tarihi’ adlı eserini tamamladı.

325: Birinci İznik Konsili toplandı.

341: Gotça Kutsal Kitap’ın tercümanı olan Ulphilas piskopos oldu

358: Büyük Basil, manastır cemiyeti kurdu.

367: Athanasius’un Kanonu yayınlandı.

381: Hristiyanlık, Roma İmparatorluğu’nun resmi dini haline geldi.

381: Birinci Konstantinopolis Konsili bir araya geldi.

386: Augustinus Hristiyanlığı kabul etti.

390: Ambrose imparatora meydan okudu.

398: Ioannis Hrisostomos, Konstantinopolis’e Başpiskopos olarak atandı.

405: Jerome, Vulgate eserini tamamladı.

410: Roma, Vizigotlar tarafından yağmalandı

431: Efes Konsili bir araya geldi.

432: Patrick İrlanda görevine başladı.

440: Büyük Leo, Roma piskoposu olarak atandı.

445: Valentinianus Fermanı yayınlandı.

451: Kalkedon (Kadıköy) Konsili toplandı.

500: Pseudo-Areopagite adlı eser yayınlandı.

524: Romalı filozof Boethius tarafından ‘Consolation of Philosophy’ (Felsefenin Tesellisi) adlı kitap yayınlandı.

529: Justinianus Kanunları yayınlandı.

540: Benedict, manastır hayatını şekillendiren The Rule (Kural) adlı eserini yayınladı.

563: Columba, Iona’da müjdeleme topluluğu oluşturdu.

Orta Çağ

590: Büyük Gregory Papa seçildi.

597: Kent Kralı Ethelbert, Hristiyanlığı kabul etti.

622: İslamiyet’in doğuşu

663: Whitby Kilise Meclisi toplandı.

698: Lindisfarne İncili yazılı.

716: İngiliz müjdeci Boniface,  Almanlara müjdeleme görevine başladı.

726: İkonalar hakkında tartışmalar başladı.

731: Bede, Kilise Tarihçesi’ni derledi.

732:  Puvatya Savaşı yaşandı.

750: Konstantin’in Bağışı kararnamesi yazıldı.

754: III. Pepin, Papalık Devleti olacak araziye bağışta bulundu.

781: Alcuin, Kral Charles’ın danışmanı oldu.

787: II. İznik Konsili’nde ikona tartışmaları son buldu.

800: Şarlman (Charlemagne), Roma İmparatoru olarak göreve geldi.

843: Verdun Antlaşması Karolenj İmparatorluğu’nu böldü.

861: Doğu ve Batı Kilisesi ayrılığı başladı.

862: Cyril ve Methodius, Slavlar için müjdeleme hizmetine başladı.

909: Cluny Manastırı kuruldu.

988: Ruslar Hristiyanlığı kabul etti.

1054: Doğu ve Batı Kilisesi ayrıldı.

1077: İmparator, Papa’ya boyun eğdi.

1093: Anselm, Canterbury Başpiskoposu olarak atandı.

1095: Clermont Konseyi tarafından Birinci Haçlı Seferi başlatıldı.

1115: Bernard, Clairvaux’da manastır kurdu.

1122: Katolik Kilisesi ile Roma İmparatorluğu arasında ‘Concordat of Worms’ anlaşması imzalandı.

1141: Bingenli Hildegard eserlerini yazmaya başladı.

1150: Paris ve Oxford Üniversiteleri kuruldu.

1173: Valdocu hareketi başladı.

1208: Yoksulluğu seçen Assisi’li Francesco sade bir yaşamı benimsedi.

1215: Magna Carta imzalandı.

1215: Papa III. Innocentius, Dördüncü Lateran Konsili’ni topladı.

1220: Domeniken Kilisesi kuruldu.

1232: İlk engizisyon mahkemesi Papa IX Gregory tarafından kuruldu.

1272: Thomas Aquinas tarafından ‘Summa Theologiae’ yazıldı.

1302:  Bonifacius tarafından ‘Unam Sanctam’ (Tek Kutsal Kilise) Fermanı yayınlandı.

1309: Babil Sürgününde Papalar Roma’yı terk edip Avignon’da ikamet etmeye başladı.

1321: Dante tarafından İlahi Komedya yazıldı.

1370: Sienalı Katerina, prenslere ve kardinallere mektuplar göndermeye başladı.

1373: Norwich’li Juliana, görümler görmeye başladı.

1378: Büyük Batı Bölünmesi başladı.

1380: John Wycliffe, İngilizce Kutsal Kitap çevirisini denetlemeye başladı.

1413: Jan Hus yakıldı.

1414: Konstanz Konsili başladı.

1418: Thomas Kempis, ‘The Imitation of Christ’ adlı kitabı yazdı.

1431: Jeanne d’Arc, yanarak şehit oldu.

1453: Doğu Roma İmparatorluğu yıkıldı.

1456: İncil’in ilk kopyası olan Gutenberg İncili, basıldı.

1479: İspanya’da engizisyon mahkemeleri kuruldu.

1488: İbranice Eski Antlaşma tamamlandı.

1497: Savonarola aforoz edildi.

1506: Aziz Petrus Bazilikası’nın inşasına başlandı.

1512: Michelangelo, Sistine Şapeli’nin fresklerini tamamladı.

1516: Erasmus Grekçe Yeni Antlaşma’yı yayınladı.

Reform Çağı

1517: Martin Luther, Doksan Beş Tezini yayınladı.

1518: Ulrich Zwingli Zürih’e geldi.

1521: Worms Hükümet Sistemi kuruldu.

1524: Wat Tyler ayaklanması yaşandı.

1525: Tyndale’in Yeni Antlaşması yayınlandı.

1525: Anabaptist hareket başladı.

1527: Schleitheim İman İkrarı hazırlandı.

1529: Marburg Tartışması yaşandı.

1530: Augsburg İman İkrarı hazırlandı.

1534: Üstünlük Yasası kabul edildi.

1536: John Calvin’in Hristiyan Dini Enstitüleri’nin ilk baskısı yayınlandı.

1536: Menno Simons Anabaptist olarak vaftiz edildi.

1540: Loyolalı Ignatius tarafından Cizvit tarikatı kuruldu.

1545: Trento Konsili bir araya geldi.

1549: Ortak Dua Kitabı yayınlandı.

1549: Francisco de Xavier, Japonya’da müjdeleme hizmetine başladı.

1555: Augsburg Barış Antlaşması imzalandı.

1555: Latimer ve Ridley yakılarak öldürüldü.

1559: John Knox, İskoçya’ya geri döndü.

1563: Otuz Dokuz Madde’nin ilk taslağı yayınlandı.

1563: John Foxe’un ‘Şehitler’ kitabı yayınlandı.

1565: Avilalı Teresa, ‘The Way of Perfection’ adlı kitabı yazdı.

1572: Aziz Bartholomew Günü katliamı yaşandı.

1577: ‘Concord Formula’ adlı inanç beyanı hazırlandı.

1582: Michele Ruggieri ve Matteo Ricci Çin’de müjdeleme hizmetine başladı.

1589: Rus Ortodoks Kilisesi bağımsızlığına kavuştu.

1598: Nantes Fermanı yayınlandı. (1685’te yürürlükten kaldırıldı)

1609: John Smyth hizmetine başladı.

1611: Kutsal Kitap, King James Version tercümesiyle yayınlandı.

1618: Dort Sinodu bir araya geldi.

1618: Otuz Yıl Savaşları başladı.

1620: Mayflower Sözleşmesi’nin taslağı hazırlandı.

1633: Galileo teorilerini yalanlamak zorunda kaldı.

1636: Harvard Üniversitesi kuruldu.

1646: Westminster İnanç İkrarı hazırlandı.

1647: George Fox vaaz etmeye başladı.

1648: Westphalia Barışı, Otuz Yıl Savaşlarını sona erdirdi.

Aydınlanma Çağı

1649: Cambridge Platformu bildirisi yayınlandı.

1653: Oliver Cromwell, İngiltere’nin Koruyucu Lordu kabul edildi.

1654: Blaise Pascal, felsefe ve teoloji çalışmalarına başladı.

1667: İngiliz Şair John Milton tarafından ‘Paradise Lost’ (Kayıp Cennet)  adlı epik şiir yayınlandı.

1668: Rembrandt, ‘Savurgan Oğul’un Dönüşü’nü’ resmeder.

1675: Teolog Philipp Spener, Pia Desideria adlı eseri yayınladı.

1678: John Bunyan tarafından ‘Çarmıh Yolcusu’ (Pilgrim’s Progress) yazıldı.

1682: Penn tarafından Pensilvanya eyaleti kuruldu.

1687: Newton, Doğal Felsefenin Matematiksel İlkeleri’ni (Principia Mathematica) yayınladı.

1689: İngiliz İnsan Hakları Bildirgesi yayınlandı.

1707: Johann Sebastian Bach, ilk eserini yayınladı.

1707: Watts, ‘Hymns and Spiritual Songs’ adlı çalışmasını yayınladı.

1729: Jonathan Edwards, Northampton’da vaiz oldu.

1732: Moravyalı müjdeciler hizmete başladı.

1735: George Whitefield Hristiyanlığı kabul etti.

1738: John & Charles Wesley eseri yayınlandı.

1740: Büyük Uyanış canlanması başladı.

1742: Messiah eseri, George Frideric Handel tarafından bestelendi.

1759: Voltaire, Candide (İyilik) kitabını yayınladı.

1771: Francis Asbury Amerika’ya gönderildi.

1773: Cizvitler 1814 yılına dek bastırıldı.

1779: Newton ve Cowper, ‘Olney Hymns’ adlı kitabı yayınladı

1780:  Robert Raikes tarafından Pazar Okulları kuruldu.

1781: Immanuel Kant tarafından ‘Saf Aklın Eleştirisi’ (Critique of Pure Reason) yazıldı.

İlerleme Çağı

1789: Fransız Devrimi başladı.

1789: Amerikan Haklar Bildirisi (Bill of Rights) kabul edildi.

1793: William Carey Hindistan’a yolculuk etti.

1793: Akıl Kültü görüşü ortaya atıldı.

1799: Friedrich Schleiermacher tarafından ‘Lectures on Religion) kitabı yayınlandı.

1801: Napolyon Bonapart ve Papa VII. Pius VII arasında Konkordato ilan edildi.

1804: İngiltere ve Galler’de Kutsal Kitap topluluğu kuruldu.

1806: Samuel Mills, dua toplantılarına liderlik etmeye başladı.

1807: William Wilberforce, köle ticaretinin yasaklanmasına öncülük etti.

1810: Amerikan Yabancı Müjdeciler Komisyonu Örgütü kuruldu.

1811: Campbells, Restorasyon Hareketine başladı.

1812: Adoniram Judson, müjdeleme gezilerine katıldı.

1816: Richard Allen, AME (Afrikan Metodist Episkopal) kilisesinin piskoposu seçildi.

1817: Elizabeth Fry, Newgate Hapishanesine yardım düzenledi.

1819: William Ellery Channing, Üniteryen Hristiyanlığı kurdu.

1827: J. N. Darby, Plymouth Kardeşleri kurdu.

1833: John Keble’ın vaazı Oxford Hareketi’ni başlattı.

1834: George Mueller, ‘Scriptural Knowledge’ adlı enstitüyü açtı.

1835: Finney, ‘Lectures on Revival’ adlı kitabı yayınladı.

1840: David Livingstone, Afrika’ya yolculuğa çıktı.

1844: Adventist kiliseleri kuruldu.

1844: Danimarkalı filozof Søren Kierkegaard tarafından ‘Felsefi Parçalar’ (Philosophical Fragments) yazıldı.

1845: John Henry Newman, Katolikliği benimsedi.

1845: Phoebe Palmer, ‘Kutsallığın Yolu’ (The Way of Holiness) kitabını yazdı.

1848: Karl Marx Komünist Manifesto’yu yayınladı.

1851: Harriet Beecher Stowe tarafından Tom Amca’nın Kulübesi adlı roman yayınlandı.

1854: Pius IX tarafından Günahsız Meryem dogması ilan edildi.

1854: Charles Spurgeon, New Park Street Şapeli’nde pastör oldu.

1855: Dwight Lyman Moody, Hristiyanlığı kabul etti.

1857: New York’ta Ruhsal Uyanış Toplantıları düzenlenmeye başlandı.

1859: Charles Darwin, Türlerin Kökeni’ni yayınladı

1859: Japonya, yabancı müjdecileri kabul etmeye başladı.

1860: ABD İç Savaşı başladı.

1864: Syllabus of Error (Hatalar Manzumesi), Papa IX. Pius tarafından yayınlandı.

1865: J. Hudson Taylor, Çin Inland Hizmetleri’ni kurdu.

1870: Birinci Vatikan Konsili, papaların yanılmazlığını kabul etti.

1878: William ve Catherine Booth tarafından Kurtuluş Ordusu (Salvation Army) kuruldu.

1879: Frances Willard, WCTU’nun (Woman’s Christian Temperance Union) başkanı oldu.

1880: Abraham Kuyper, Amsterdam’da Bağımsız Üniversite’yi kurdu.

1885: Berlin Konferansı, Afrika’daki bağımsız kiliseleri teşvik etti.

1885: Wellhausen hipotezi öne sürüldü.

1886: Yabancı müjdeciler için ‘Öğrenci Gönüllü Hareketi’ başladı.

1895: Freud, psikanaliz üzerine ilk çalışmasını yayınladı.

1896: Billy Sunday, ruhsal uyanışlara öncülük etti.

1901: Charles F. Parham’ın İncil Okulu’nda dillerle konuşulmaya başlandı.

1906: Azusa Caddesi’nde Pentekostal hareket başladı.

1906: Albert Schweitzer tarafından ‘Quest of the Historical Jesus’ adlı kitap yazıldı.

1908: Amerika’da Kiliseler Konseyi kuruldu.

1910: Uluslararası Müjdeci Konferansı başladı.

1910: The Fundamentals yayımlanmaya başlandı.

İdeolojiler Çağı

1914: Birinci Dünya Savaşı başladı.

1919: Karl Barth, ‘Romalılar Üzerine Yorum’ kitabını yazdı.

1924: İlk Hristiyan radyo yayınları başladı.

1931: C.S. Lewis Mesih’i tanımaya başladı.

1934: Barmen Deklarasyonu kabul edildi.

1934: Wycliffe Organizasyonu kuruldu.

1938: Kristallnacht’ın ardından, polis 30bin Yahudi erkeği toplama kamplarına götürdü. (Holokost)

1939: İkinci Dünya Savaşı başladı.

1940: İlk Hristiyan TV kanalları yayına girdi.

1941: Bultmann’ın mitolojiden arındırma yöntemi öne sürüldü.

1941: Reinhold Niebuhr tarafından ‘İnsanın Doğası ve Kaderi’ (Nature and Destiny of Man) adlı kitap yayınlandı.

1942: Ulusal Müjdeciler Birliği kuruldu.

1945: Hiroşima’ya atom bombası atıldı.

1947: Ölü Deniz Parşömenleri keşfedildi.

1948: Dünya Kiliseler Konseyi düzenlendi.

1949: Billy Graham, Los Angeles’ta ilk büyük müjdeleme etkinliğini düzenledi.

1950: Müjdeciler Çin’i terk etmeye zorlandı.

1950: Meryem’in Göğe Yükselişi dogması kabul edildi.

1950: Rahibe Teresa, ‘Hayır Müjdecileri’ adlı yardım kuruluşunu kurdu.

1951: Dietrich Bonhoeffer, ‘Hapishaneden Mektuplar ve Risaleler’ eserini yazdı.

1962: İkinci Vatikan Konsili bir araya geldi.

1963: Washington’da Martin Luther King’in konuşma yaptığı tarihi bir yürüyüş düzenlendi.

1966: Çin Kültür Devrimi gerçekleşti.

1968: Kurtuluş teolojisi hareketi üzerine Medellin Konferansı düzenlendi.

1974: Lozan’da Dünya Müjdeleme Kongresi düzenlendi.

1979: Papa II. John Paul, Polonya’yı ziyaret etti.

1985: Mihail Gorbaçov, Sovyetler Birliği Komünist Parti Genel Sekreteri oldu.

KAYNAKÇA: https://christianhistoryinstitute.org/magazine/article/important-events-chronological-listing

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Hallo 🙋🏼‍♀️