10 Şubat 2024 Cumartesi

 

Thorndike Etki Yasası Deneyi

  Psikolog/Psikoloji Deneyleri

⁣Edward Lee “Ted” Thorndike, eğitim psikolojisinin babası olarak bilinen Amerikalı psikologdur. Karşılaştırmalı psikoloji alanında çalışmalar yürütmüştür. Öğrenmenin temelini “Duyusal uyarıcılar ile harekete geçiriciler arasında kurulan bağ oluşturur” önermesini ortaya atmış bunu bağlaşımcılık teorisi ile açıklamıştır. 

Thorndike’e göre öğrenmenin en yaygın şekli hayvanlarda olduğu gibi insanlarda da, deneme yanılma yoludur. Thorndike ilk çalışmalarında deneme yanılma adını verdiği bu temel öğrenme şekline, sonradan seçme ve bağlanma yoluyla öğrenme olarak ta adlandırmıştır.

💢💢💢


Kırım Savaşı sırasında Balıklava'da bulunan limandan tekneye bindirilen hastaları gösteren renkli resim.jpg
Kırım Savaşı sırasında Balıklava'da bulunan limandan tekneye bindirilen hastaları gösteren renkli resim / Görsel: Wikipedia


“Lambalı Kadın” lakabı takılan hemşire, hastalardan topladığı bilgilerle istatistik ve veri görselleştirmesinde öncü oldu.

Nightingale, el yıkama gibi basit hijyen tekniklerinin bulaşıcı hastalıkları durdurabileceğini göstermek istiyordu.19. yüzyılda pek de yaygın bir önlem değildi. 


❗️ünlü gül diyagramlarının “deneme yanılma” yöntemiyle ortaya çıktığını gösteriyordu.

Nightingale’in çizdiği en ünlü grafikler, “gül diyagramı” diye biliniyor. Londra Üniversitesi'nden istatistik tarihçisi Eileen Magnello’ya göre Nightingale, pasta grafiğin bir çeşidi olan bu şemada Kırım’da savaşan askerlerin savaş yaralarından ziyade, zayıf sanitasyonun neden olduğu salgın hastalıklar yüzünden öldüğünü gösterdi. Magnello, bu grafiğin bulaşıcı hastalıkların ortadan kaldırılabileceği konusunda kesin kanıtlar sağladığını ifade ediyor.

“Yarasa kanadı” diye nitelenen diğer grafikler ise gül diyagramlarının öncülüydü. Nightingale, bir yarasa kanadı grafiğinde, Kırım Savaşı sırasında Nisan 1854 ve Mart 1855 arasındaki ölümleri, Nisan 1855 ve Mart 1856 arasındaki ölümlerle karşılaştırmıştı.


Ağustos 1957 tarihli bir mektubunda Nightingale, duygularını grafiklerle gösterdiğini yazıyordu:

Ne zaman çileden çıksam, yeni bir grafikle intikamımı alıyorum.

 

Independent Türkçe, Science News





Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Hallo 🙋🏼‍♀️