14 Mayıs 2025 Çarşamba

Anadolu sığla ağacı

 

Anadolu sığla ağacı

bitki türü


Anadolu sığla ağacı (Liquidambar orientalis), Altingiaceae familyasındandır. Türkiye'de Güney Ege ve Batı Akdeniz bölgelerinde sınırlı alanlarda yetişir. Yerel dilde "Günlük ağacı" olarak bilinen sığla, 20 metreye kadar boylanabilir ve görünüş olarak çınara benzer. 200-300 yıla kadar yaşayabilir. Marmaris ve Datça bölgelerinde dere boylarında, Köyceğiz ve Fethiye civarında ise taban suyu yüksek olan düzlüklerde korulukları vardır.
(Günlük ağacı ya da amber ağacı olarak da bilinen sığla ağaçlarının orman oluşturabildiği tek yer Köyceğiz.)
Türkiye dışında sadece Rodos Adasında bulunur. Subtropikal iklim özellikleri görülen sıcak, nemli ve suyu bol yerlerde yetişir.

Anadolu Sığla Ağacı Yaprakları ve Gövdesi

Tek eşeyli çiçekler Mart'tan Nisan'a kadar çiçek açar. Meyveler Kasım-Aralık aylarında olgunlaşır ve tohumlar rüzgarla dağılır.
  • Reçineli Ürünler: Sığla ağaçlarından elde edilen reçineler, parfüm, sabun ve kozmetik ürünlerinde kullanılmaktadır.
  • Sıgla Ağacı Meyvesi ve Önemi  
    Sıgla ağacı meyvesi, tropikal iklimlerde yetişen oldukça değerli bir meyvedir.  

    Sıgla ağacı meyvesinin besin değeri oldukça yüksektir. Vitaminler, mineraller ve antioksidanlar açısından zengin olduğu bilinir. Bu meyvenin taze tüketiminin yanı sıra, kurutularak veya işlenerek farklı gıda ürünlerinde kullanılabilmesi, onu oldukça değerli kılmaktadır. 
  • Sığla ağacının yaprakları da yenilebilir yapıdadır.(sığla ağacının* yaprağı taze/yeni çıkarken yenirmiş de.) 
  • Ayrıca ülser, ağız hastalıkları, yanık, kesik, mide ağrısı, akciğer ve deri hastalıkları gibi rahatsızlıklarda tedavi edici etkisi vardır. 


Sığla yağı iyi bir antiseptiktir. Eczacılıkta, parfümeride ve ayrıca buhur olarak kilise vb. yerlerde kullanılır. Kuru yongaları çeşitli ayinlerinde tütsü olarak kullanıldığından ağaca "günlük ağacı" denir.

Ağacın kabuğunun yaralanmasıyla, özünden elde edilen bir çeşit balsam olan "Sığla yağı" özellikle parfüm sanayinde kullanılan önemli bir hammaddedir. Ağacın önemi, elde edilen bu yağdan kaynaklanmaktadır.

Eskiden Türkiye'de 20 ton dolaylarında sığla yağı elde edilirken, günümüzde ormanların azalmasıyla yılda ancak 3-4 ton sığla yağı elde edilebilmektedir. Yağa, yurt içinden ve yurt dışından yoğun talep olmakla beraber, yeterli miktarda üretim olmadığı için bu talep karşılanamamaktadır. 2000'li yıllarla birlikte artık parfümeri sanayinde sentetik fiksatörler kullanıldığından eskiden olan talepler azalmış ve sığla yağı üretimi 1 tona kadar düşmüştür. 

Kavakarası'nda
Kavakarasındaki kadın

Güney batı anadolu'da, muğla, marmaris ve köyceğiz'de orman oluşturan 10 15 m boyunda monoik bir ağaçtır. yeryüzünde sadece bu bölgede orman oluşturur. relikt endemiktir. bu yüzden ülkemiz için önemi büyüktür. 
tek tek olarak antalya ve rodos'ta da rastlanır. 

çınara benzeyen bu ağaç kışın yaprak döker. yaprakları 8- 10 cm kadar palmat lobludur. dişi çiçekler saplı, sarkık, toparlak durumlar meydana getirir. erkek çiçekler ise terminal salkım durumundadır. 
bu ağacın gövdesi üzerinde yara açılarak bir balsam elde edilir. yara yerden 20 30 cm yüksekten başlayıp kolun uzanacağı yüksekliğe kadar boyuna bir kısım kazınır. salgı üretimi bu yaralama sayesinde olur. (çünkü bu sayede bitki uyarılır.) bu salgı özel bir aletle kabukla birlikte toplanır, kaynar su içine atılır. kısa bir süre sonra kazan içeriği kabuklarla birlikte kıl torbalara alınır. ağzı bağlanıp sıkılır. torbadan akan su ve balsam karışımı toplama kabında dinlenmeye bırakılır. dibe çöken balsama styrax liquidus (`sığla yağı veya mia) denir.












Xxx


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Hallo 🙋🏼‍♀️